De werkloosheid in Noord-Nederland valt de komende jaren relatief mee. Zeker in Fryslân, dat volgens de Noordelijke Arbeidsmarkt Verkenning de komende jaren de laagste werkloosheidscijfers van het Noorden krijgt. Wel staat de overheid als banenmotor onder druk en blijft de situatie in de bouw, de industrie en de transportsector niet rooskleurig.
De arbeidsmarktverkenning bestaat ditmaal uit drie scenario’s, waarin rekening wordt gehouden met de daling van het aantal inwoners. Het eerste scenario gaat uit van een redelijk snel herstel, het tweede veronderstelt na een licht herstel een tweede economische dip. Het derde scenario gaat uit van een moeizamer herstel, met een structureel lager niveau van de economische groei.
Hoewel veel ervan afhangt welk scenario de werkelijkheid straks het dichtst benadert, is duidelijk dat Fryslân er in alle drie scenario’s relatief gunstiger uitspringt dan Groningen en Drenthe. De werkloosheid is er verhoudingsgewijs het laagst. Dat heeft te maken met het aantal zorginstellingen en zakelijke dienstverleners in Fryslân.
Hoofdpunten rapport
Dat de werkloosheid vooralsnog meevalt in Noord-Nederland komt door verschillende ontwikkelingen, zoals een toename van het aantal zzp’ers (die veel van de klappen hebben opgevangen), beleidsmaatregelen zoals de deeltijd-WW en labour hoarding: bedrijven houden personeel langer vast uit angst voor krapte in de toekomst.
Regio’s die geconfronteerd worden met een afname van het aantal inwoners (krimp), zien vooral de hoger opgeleiden wegtrekken. Daardoor neemt het risico op probleemregio’s met sociaaleconomisch kwetsbare groepen toe. De positie van de overheid als banenmotor van het Noorden komt onder druk te staan. Overheden hebben de komende jaren minder te besteden. Dat leidt tot een kleinere groei van de werkgelegenheid en verlies van hoogwaardige banen.
Daar staat tegenover dat de Noordelijke industrie minder op de export gericht is en daardoor minder merkt van de economische crisis. Ook zijn er veel kleine en middelgrote bedrijven, die sober zijn gefinancierd en het daardoor langer volhouden. Verder is het gunstig dat de landbouw en energie sterke Noordelijke sectoren zijn, met producten waar ondanks de crisis vraag naar blijft.
Terugblik
Uit een terugblik in de Arbeidsmarktverkenning blijkt dat de gemiddelde groei van de wekgelegenheid in Fryslân in de periode 2004-2009 1 procent is. Dat is 0,1% beter dan het landelijke cijfer en ook beter dan in Groningen (0,7%) en Drenthe (0,9).
In de economische kernzones staat Fryslân ook bovenaan. In de A7-zone groeide de werkgelegenheid in de jaren 2004-2009 gemiddeld 1,9% per jaar. De as Groningen-Assen staat op de tweede plek, met een gemiddelde groei van 1 procent. De Westergozone blijft met een gemiddelde groei van 0,4% net iets achter op het landelijke cijfer (0,5) voor de groei van economische zones.