LIOESSENS – Het is multifunctioneel, maar toch gebruiken de meeste Nederlanders het niet: producten van koolzaadolie. En dat is zonde, vinden Jaap en Tseard Wilman uit Engwierum. Op land van boer Minnema bij Lioessens verbouwen zij dit jaar weer koolzaad. Deze week kon er worden geoogst, waarna vader en zoon Wilman er olie van kunnen maken.
De afgelopen warme woensdag, met flink wat wind, is voor de oogst ideaal. De koolzaadplanten zijn zomaar van de kleine hectare grond af. “Der moat in soad wyn stean, want it moat hiel drûch de kiste yn”, aldus Tseard Wilman. “It moat hiel drûch wêze, dan kinst it echt lang bewarje.”
Jaap Wilman (83) werkt al zijn hele leven met koolzaad. “Doe’t ik jong wie, en nei de oarloch, hie elke boer hjir in stik lân mei koalsied. Doe kaam it hjir in hiele protte foar.” Koolzaadolie kan voor diverse doeleinden worden gebruikt. Om te bakken en te braden, maar er kan ook zeep en zonnebrandolie van worden gemaakt.
Inmiddels zijn de producten weer wat meer in trek. Dat komt onder andere door de oorlog in Oekraïne. Vergelijkbare producten, waaronder zonnebloemolie, zijn schaarser en duurder geworden. “De minsken krije it stadichoan mear yn ‘e gaten”, vertelt Jaap Wilman. “Op in liter oliifoalje, dêr sit tûzen kilometer fracht op. Dat begjint no wol te tellen, wylst koalsiedoalje hjir ferboud wurdt.”
Voor vader en zoon Wilman draait het niet om grootschalige productie. Het is vooral een mooie, gemeenschappelijk hobby, met liefde voor hun producten. Toch leveren ze hun olie en andere producten door heel Nederland. “It begjint hieltyd mear te rinnen.”