BURGUM – Je moet niet op alle slakken zout leggen, maar voor de Wereldgezondheidsorganisatie WHO gaat de huidige zoutconsumptie echt te ver. Maar wat kun je nu doen om te minderen?
Uiteraard, het ligt voor de hand om het Jozo-potje in de kast te laten staan als je een eitje neemt. Maar je krijgt ongemerkt ook veel zout binnen via ander -bewerkt- voedsel.
Tekst loopt door onder de video
En dat kan problemen opleveren: te veel natrium kan onder andere zorgen voor een hoge bloeddruk en een groot risico op hart- en vaatziekten. Bovendien kan een te hoge zoutconsumptie leiden tot nierproblemen. Voedselcoach Greetje Douma is dan ook blij met het advies van de WHO. Ze heeft wel een paar tips voor hoe je bescheidener om kunt gaan met zout. Ten eerste is bewustwording belangrijk, weet Douma. De WHO adviseert om maximaal 5 gram zout per dag te eten, dat is grofweg één theelepel. Veel mensen denken dat ze veel mindere eten. Maar dan vergeten ze dat er ook veel zout verstopt zit in producten die je dagelijks gebruikt. Denk dan aan zaken als brood, kaas of kant-en-klare soep.
“Het is het beste om niet te veel bewerkt voedsel te eten”, zegt Douma. “Dus gebruik geen zakjes, maar maak van groenten en kruiden een lekkere saus voor bijvoorbeeld je pasta.” Op deze manier, zegt Douma, heb je meer controle over het zout dat je binnenkrijgt. “Je hebt ook wel een beetje zout nodig, maar te veel is niet goed. Je kunt dus ook best wat zout door je pastasaus doen, maar dan weet je in ieder geval hoeveel erin zit.” Als je zout gebruikt, kies dan voor de kaliumvariant in plaats van het zout met natrium, zo adviseert de WHO. “Ik gebruik zelf keltisch zout”, zegt Douma. Dat is een mineraalrijk zeezout uit Bretagne. Het wordt gezien als een gezonder alternatief voor het geraffineerde keukenzout. “Je weet precies wat hierin zit en dat is bij keukenzout niet het geval.”
Voor restaurants is het een uitdaging om te minderen met zout. Want het mag dan wel slecht voor je zijn, zout geeft ook veel smaak. Bij restaurant De Slotpleats in Bakkeveen zijn ze al langer bezig met het reduceren van het zoutgebruik. Zo deed het restaurant mee aan de wedstrijd ‘Minder zout, meer smaak’. “We kijken bijvoorbeeld naar hoe we met veel kruiden en de schillen van groenten een goede smaak kunnen krijgen”, vertelt Jouke-Piet Drijfhout van het restaurant.
Toch is het soms een uitdaging: “Het blijft soms een hele klus om te kijken hoe je met zo weinig mogelijk zout toch een lekker gerecht kunt neerzetten. Het lukt vaak wel: met ander zout, zoals Zeeuws zout, kom je ook een heel eind en dat is een stuk beter.” In de keuken hebben ze ook nog wel een tip voor iedereen die wil minderen. “Probeer eerst kruiden. Dat zijn de echte smaakmakers. Vaak pak je uit automatisme de pot zout, maar als je eerst kruiden gebruikt, heb je vaak niet eens zout nodig.