TYTSJERK – De vraag naar stroom wordt steeds groter. Daarom moet hoogspanningsstation Louwsmar niet één, maar twee nieuwe transformators krijgen. De operatie om iemand te vervangen ging een jaar geleden op dramatische wijze mis, toen het 250 ton zware gevaarte door het veen zakte.
Feit is dat er nog altijd geen vervangende transformator op het hoogspanningsstation is geplaatst. Dat moet hoe dan ook gebeuren.
Daarom is de netbeheerder druk bezig om uit te vinden hoe ze dat het beste kunnen doen. Daarbij worden er plannen gemaakt om niet één, maar twee transformators te plaatsen.
Een herhaling van het drama op 7 september 2022 wil TenneT natuurlijk voorkomen. Toen zakte de kolossale transformator tijdens het transport bij Tytsjerk door het veen en kantelde hij uiteindelijk van de transportwagen. Om het apparaat van zijn plek te krijgen, moest hij helemaal uit elkaar worden gehaald en afgevoerd.
Arjen Bosselaar, die de zaak volgt, legt uit hoe de vlag er op dit moment bij hangt.
In het hele land, en dus ook in Fryslân, neemt de vraag naar elektriciteit toe. Dat komt vooral doordat bedrijven en gezinnen van het gas af gaan. Dat kan het elektriciteitsnet niet overal aan en daarom moet het worden uitgebreid.
Om bijvoorbeeld de capaciteit op Louwsmar uit te breiden wil TenneT daar volgend jaar niet één, maar twee transformatoren plaatsen.
Er is, zowel voor als na het ongeluk, uitgebreid onderzoek gedaan naar de bodem en de oorzaak van het wegzakken. Daaruit bleek dat de grond het gewicht in principe kon dragen. De oude transformator is vooraf ook via hetzelfde pad afgevoerd.
Toch ging het mis. TenneT zelf zegt dat er daarvoor ‘helaas geen eenduidige duidelijke oorzaak’ gevonden is uit het onderzoek. Ze houden het op een combinatie van veengrond en veel neerslag in de wijken voor het transport.
De omgevallen transformator was kapot en moest worden afgevoerd. Dat kon niet met een kraan, in verband met de problemen met de ondergrond. Daarom moest het apparaat op locatie worden gedemonteerd.
Dat is gedaan door een gespecialiseerd bedrijf. Volgens TenneT is bijna 97 procent van het materiaal teruggewonnen als ‘primaire grondstof.’ Het gaat om onder andere koper, blik en metaal, waar de transformator uit bestaat. Dit materiaal wordt weer ingezet als grondstof voor nieuwe producten.
Er moet natuurlijk nog altijd een nieuwe transformator komen op hoogspanningsstation Louwsmar. Daarom is TenneT na het opruimen van de kapotte transformator begonnen met diverse onderzoeken. Ze willen natuurlijk geen herhaling van het eerdere ongeluk.
Daar worden op dit moment meerdere transportroutes onderzocht. Dat duurt langer dan het bedrijf had gehoopt, mede door het slechte weer van de afgelopen maanden.
Het werk op het station Louwsmeer is inmiddels klaar, behalve het plaatsen en vervangen van wat lampen en schakelkasten.
In het tweede kwartaal van 2024 wordt er beslist hoe de transformatoren op hun plek moeten komen. Dan wordt er ook beslist wanneer dat zal plaatsvinden.