BURGUM – Het nieuwe afvalbeleid van gemeente Tytsjerksteradiel heeft duidelijk effect. In de eerste negen maanden is er 16 procent minder afval opgehaald. Een resultaat om trots op te zijn, vindt de wethouder die verantwoordelijk is, maar ze zijn er nog niet.
Net als veel andere gemeenten in Fryslân heeft de gemeente Tytsjerksteradiel zich gecommitteerd aan de VANG-doelstellingen. Dat betekent dat de gemeente ernaar streeft om in 2025 niet meer dan 30 kilo restafval per persoon per jaar op te halen. Dat terwijl de gemiddelde inwoner in 2020 nog 131 kilo restafval produceerde.
Nieuw afvalbeleid
Om dat te behalen heeft de gemeente in 2021 een nieuw afvalbeleid ingevoerd. Naast de 30 kilo restafval is 90 procent scheiding een doel. En terwijl het restafval eerst eens per twee weken werd opgehaald, wordt dat nu iedere drie weken gedaan. Daarentegen wordt de biobak nu iedere week geleegd, in plaats van eens per twee weken. De nieuwe ophaalfrequentie levert resultaten op. In de eerste negen maanden van 2021 is er 16 procent minder afval opgehaald. En daarbij is er 23 procent meer gft-afval opgehaald. Dat betekent dus dat er beter gescheiden wordt. Doordat de sortibak minder vaak wordt geleegd, moet men nu kritischer kijken naar wat ze in de sortibak gooien. Daarom scheiden ze ook beter, is de gedachte.
Waarom scheiden?
De gemeente Tytsjerksteradiel is nu, na Heerenveen, de gemeente waar gemiddeld het minste restafval wordt verbrand. Een mooie statistiek, maar uiteindelijk gaat het om het grotere geheel, zegt wethouder Andries Bouwman. “Dat is belangrijk, omdat je een heel groot gedeelte kunt hergebruiken. Dat zijn hele goede grondstoffen om nieuwe producten van te maken. We moeten zorgen dat we dat steeds meer doen, zodat er minder verbrand wordt.” Betere scheiding is belangrijk. Uit scheidingsproeven blijkt dat veel afval onterecht in de sortibak wordt gegooid. Afval dat eigenlijk ergens anders hoort, zoals glas, karton, textiel, chemisch afval, gft-afval en elektrische apparaten verdwijnt vaak in de sortibak die voor restafval bedoeld is. Daardoor wordt veel afval dat opnieuw had kunnen worden gebruikt verbrand.
Meer maatregelen
Maar de gemeente heeft meer maatregelen ingevoerd om optimale afvalscheiding mogelijk te maken. Zo zijn de openingstijden van de milieustraat en composteerterrein verruimd, is er een 0-eurotarief ingevoerd voor inwoners die hun afval gescheiden aanbieden op de milieustraat en het aantal glas- en textielcontainers verhoogd. Uiteindelijk wil de gemeente, net als de rest van Nederland, naar een volledig circulaire economie toe. Daarvoor is het streven naar 30 kilo restafval per persoon per jaar nog maar een tussenstap.
De vraag is echter in hoeverre die tussenstap realistisch is. “Ik snap wel dat andere gemeenten die doelen streng vinden”, zegt Bouwman. “Toch denk ik wel dat het haalbaar is. Inwoners moeten daar iets voor doen, gemeenten moeten een steentje bijdragen en het rijk. Zij moeten in gesprek gaan met de verpakkingsindustrie en retailsector. We moeten ervoor zorgen dat die plastic verpakkingen veel minder worden.”