HURDEGARYP – “Ik heb nooit geweten dat ik zo belangrijk was.” Dat was de reactie van de 93-jarige Jack Kooistra uit Leeuwarden op de documentaire die over hem is gemaakt. Hij zag de film ‘Hunting Jack’ woensdag voor het eerst in woonzorgcentrum Bennemastate in Hurdegaryp waar hij nu woont. Zo schrijft Omrop Fryslân.
Kooistra heeft tientallen oorlogsmisdadigers opgespoord en verhalen van tienduizenden slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog opgetekend. Kooistra was voetbalscheidsrechter op hoog niveau en rechtbankjournalist. Hij is vooral beroemd geworden als nazi-jager. Hij werd daarom ook wel de Friese Simon Wiesenthal genoemd. Zo had hij een belangrijke rol bij de opsporing van kampcommandant Herbertus Bikker en NSB’er Jacob Luitjens. In de documentaire vertelt Kooistra dat “deze opsporing een vorm van wraak is. Justitie deed niks, dus toen dacht ik: dan moet ik het maar doen.” Kooistra verzamelde 180.000 namen van oorlogsslachtoffers. De eerste was de visboer Jan Hendrik Venema van Hurdegaryp die sneuvelde in de eerste oorlogsdagen bij de Afsluitdijk.
Hij schreef alle gegevens op kaartjes, ook die van de Joodse slachtoffers. “Ik heb me hun lot altijd aangetrokken. Toen ik voor het eerst in Auschwitz was, liep ik langs een vitrine met babykleertjes. Ik kon geen stap meer verzetten. Hoe krijg je het in je hersenen om kinderen ter vermoorden”, vertelt Kooistra in de film. De documentaire is gemaakt door filmmaker Hidde de Vries van Videobrouwers van Leeuwarden. ‘Hunting Jack’ ging in november op het Noordelijke Filmfestival in première. Waarschijnlijk zal ‘Hunting Jack’ daarna in meerdere landen te zien zijn. Ook Omrop Fryslân en de NPO gaan de documentaire uitzenden.
Kooistra blijft een strijder voor rechtvaardigheid. Daarom verzamelt hij op zijn kamer in Hurdegaryp nog steeds namen van slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de strijd in Nederlands-Indië. Kooistra schrijft alle gegevens op kleine kaartjes die naar het privémuseum in Loosdrecht worden gebracht. Daar komen ze te liggen in vitrines vol met foto’s, documenten en artikels over het leven en werk van Kooistra. Bij de filmpresentatie in Bennemastate waren vier burgemeesters uit de Noordoosthoek van Fryslân waar Kooistra opgroeide. Roel Gebben van Tytsjerksteradiel vertelde dat mensen als Kooistra de levenslessen van de geschiedenis verkondigen. “Want ook nu hebben we te maken met extremisme en antisemitisme. En dat mogen we nooit toestaan.”
Zijn collega Oebele Brouwer van Achtkarspelen die als oud-officier van justitie Kooistra nog heeft meegemaakt als rechtbankjournalist, is het daarmee eens. “Hij is erg belangrijk geweest in de strijd tegen onrecht. Daar moeten we hem dankbaar voor zijn”, zegt Brouwer.