LAUWERSOOG – Maar tien procent van de onderwaternatuur in de Waddenzee wordt effectief, volgens de internationale standaarden, beschermd. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ) dat woensdag is gepubliceerd. Daarbij komt ook nog eens dat beschermingsmaatregelen, zoals het aanwijzen van beschermde gebieden, wellicht op de verkeerde plaats worden toegepast. Dit komt uit het onderzoeksprogramma Waddenmozaïek dat is opgezet door de twee onderzoeksinstituten en Natuurmonumenten.
Tekst loopt door onder de video
Op papier voldoet Nederland wel aan de norm om dertig procent van het zeeoppervlak te beschermen, maar dit onderzoek zet grote vraagtekens bij de effectiviteit daarvan. Voor het eerst zijn overal in de Waddenzee monsters genomen van de bodem om te zien wat daarin leeft. Dan gaat het om bijvoorbeeld schelpdieren, zeesterren, wormen en krabben; eigenlijk de basis van het ecologische systeem van de Waddenzee.
Er is gekeken naar welke menselijke activiteiten zijn toegelaten op specifieke plekken op de Waddenzee. “En dat hebben we overlapt en vergeleken met de plekken waar het rijkste bodemleven voorkomt. Dan zie je dat er maar weinig van die onderwaternatuur wordt beschermd”, zegt onderzoeker Kasper Meijer van de Rijksuniversiteit Groningen. Het is niet voor niets dat ook natuurbeheerder Natuurmonumenten, die op het Wad actief is op Griend en Schiermonnikoog, aan de basis staat van dit onderzoek. Het moet namelijk ook helpen de onderwaternatuur beter te beschermen. Als je dat goed doet, profiteert ook de natuur boven water daarvan. Ook Rijkswaterstaat is aangehaakt bij een van de experimenten die horen bij dit onderzoeksprogramma.
Op de vraag welk concreet advies je uit dit onderzoek kunt geven aan de beheerders, zegt Meijer: “Het meest simpele is om de activiteiten die schade toebrengen aan de bodem daar niet meer toe te staan.” Meijer: “Het makkelijkste is om dan meer overlap te creëren tussen de maatregelen om die onderwaternatuur te beschermen, want daar zijn er tegenwoordig best veel van.” Dat moet snel grotere, beschermde gebieden opleveren. Het goede nieuws is dat de onderzoekers best wel verrast waren door het rijkdom aan leven die ze regelmatig vonden in de Waddenbodem.