VIDEO: Een doorbraak op het Wad blijft uit in het terugbrengen van zeegras onder water

De zon is nog niet opgekomen als even na vier uur ’s ochtends de eerste mensen aan boord van de TX-96 wakker worden. Normaal gesproken zijn dat kokkelvissers, maar deze keer zijn het mensen van Rijksuniversiteit Groningen die met laag water op zoek gaan naar zeegras dat nu een maand in de Waddenzee heeft gestaan. Bij Griend is het al gelukt om deze plant in grote aantallen terug te krijgen. Maar daar groeit het op platen die droogvallen en waar ze bij laag water dus zat licht en energie krijgen.

Troebele Wadden

De onderzoekers en studenten op het vissersschip van schipper Anton Schagen houden zich echter bezig met het terugkrijgen van zeegras dat permanent onder water staat en daardoor veel minder licht krijgt in het soms troebele Wad.

Dat maakt het wel moeilijker, maar de betekenis voor het onderwaterleven is potentieel groter omdat zeegras onder water het hele jaar blijft staan. Op de droogvallende platen gaat het na elke zomer dood en moet het opnieuw opkomen uit het zaad dat de planten hebben afgezet. Iedereen trekt een wetsuit of een Waddenbroek aan en loopt over het Wad naar de locatie toe. “We beginnen altijd met metingen en we kijken hoeveel scheuten we nog terug kunnen vinden. Hoeveel goede hebben we gehad en groeien er misschien algen op de planten. Verder nemen we ook nog plantenmonsters”, legt hoofdonderzoeker Katrine Reylmeyer uit.

Foto: Remco de Vries, Omrop Fryslân

“We gaan altijd uit van één scheutje per ‘plot’ (een afgebakend stukje zee, red.) en dat wordt onderzocht op suikers in de wortelstokken. Want dan weten we hoeveel energie de plant heeft opgeslagen.”

Lichttherapie

Dit jaar hebben de planten op de universiteit lichttherapie gekregen, zodat zij nog sterker het Wad in zijn gegaan. Een deel van de planten is aan een ijzeren spijker vastgemaakt en een ander deel is in een pot opgekweekt om zo een extra groot wortelstelsel aan te maken. Dat laatste lijkt het wat beter te doen.

De ene plek heeft het wel beter gedaan dan de andere, ziet de onderzoekster. Maar: “Het viel nu nog wat tegen. Ik had het eigenlijk een beetje mooier verwacht of gehoopt dat het er beter bij zou staan. We zien toch dat het zeegras het nog heel erg moeilijk heeft in de dynamische condities in het Wad.”

Foto: Remco de Vries, Omrop Fryslân

Op de twee plaatsen waar de onderzoekers het nu geprobeerd hebben, stond honderd jaar geleden ook zeegras. Maar dat is verdwenen na de aanleg van de Afsluitdijk. Eigenlijk is de Waddenzee daar nog steeds van aan het bekomen.

“Dichterbij een oplossing”

Reylmeyer is open over wat het onderzoek tot nu toe heeft opgeleverd: “We zijn zeker dichtbij een oplossing, maar helaas nog niet bij de oplossing. Elke keer dat we experimenten doen, leren we natuurlijk heel erg veel. En dat moeten we meenemen.”

Wat dat betreft kan goed wetenschappelijk onderzoek eigenlijk nooit mislukken. Je komt zo toch dichter bij een meer definitieve conclusie over de toekomst van dit soort zeegras in de Waddenzee.