DOKKUM – De huidige oude binnenstad van Dokkum is voor een groot deel tot stand gekomen in de Spaanse tijd. Spaanse troepen en Waalse huurlingen namen in 1572 plunderend en moordend de stad in, om de geuzen en de pro-Willem van Oranjebevolking te verjagen. Over deze periode is in Museum Dokkum de expositie ‘De Waalse Furie’ te zien.
Het is de tijd van de Tachtigjarige Oorlog en het ontstaan van de staat Nederland zoals we hem nu kennen, vertelt Hans Groeneweg, directeur en conservator van Museum Dokkum.
Furie betekende in die tijd moorden en vernielen. Er waren meer ‘furies’, zoals bijvoorbeeld de Antwerpse Furie.
Opmerkelijk aan De Waalse Furie in Dokkum is dat er een getuige is. Hendrik van Bra (1554 Dokkum – 1622 Kampen) was erbij in 1572 en schreef op wat hij zag en meemaakte. “Dat is heel bijzonder voor die tijd”, aldus Groeneweg.
Van Bra doet verslag van de periode als Dokkum achtereenvolgens ingenomen wordt door de Spaanse troepen, door de geuzen en de burgers die in opstand kwamen, en daarna weer op bloederige wijze door de Spanjaarden in wat bekend staat als ‘De Waalse Furie’. Het was niet mals wat er gebeurde, volgens conservator Groeneweg: “Het was echt moord en doodslag.”
Dit deel van de geschiedenis van de stad heeft tot dusver te weinig aandacht gekregen. “Het is voor Dokkum van grote betekenis geweest. Er is veel veranderd na die periode. De stad ging er anders uitzien.” Toen werden bijvoorbeeld ook de beroemde bolwerken aangelegd. “Die zijn ontstaan omdat men niet meer zo’n Waalse Furie wilde.”
De stad Dokkum vervulde in die tijd reeds een belangrijke regiofunctie, aldus Groeneweg. Er was ook nog een verbinding met open zee en Dokkum had een Admiraliteit, een soort marine avant la lettre.
Tekst loopt verder na de video.
Er zijn dingen bijgekomen, maar ook verloren gegaan in die tijd, vervolgt Groeneweg. Zo werd de katholieke Abdijkerk gesloopt. De hoge toren was tot die tijd beeldbepalend voor de stad Dokkum.
De tentoonstelling in Dokkum is onderdeel van een groter geheel. Deze expositie maakt deel uit van het landelijke herdenkingsjaar ‘Geboorte van Nederland’.
Er is meer dan de expositie. Zo zullen deskundigen op een symposium in de Bonifatiusstad vrijdag spreken over de Tachtigjarige Oorlog, De Waalse Furie en de brandstichtingen in de stad Dokkum.
Bij de tentoonstelling verschijnt een boekje over De Waalse Furie, gepubliceerd door Ihno Dragt voor de stichting Historia Doccumensis.