VIDEO: 20 jaar na MKZ “Ik waard doe libbe”

EE – Deze week is het 20 jaar geleden dat MKZ of de tongblaarcrisis uitbrak in ons land. Het eerste geval was nog ver buiten onze provincie, maar binnen enkele weken was het ook in Fryslân mis. Zo moesten bedrijven in Ee en Anjum geruimd worden na een besmetting. In totaal moesten in heel Nederland duizenden koeien afgemaakt worden. Het zorgde voor angstige tijden voor Friese boeren. “Tijdens de Paasdagen sta je er nog bij stil”, zo zegt Cees Boersma. “Maar ik wil nu ook naar de toekomst zien.”

MKZ-crisis
“Kijk, deze dieren mogen nog net even wat meer eten”, zegt Cees Boersma uit Ee terwijl hij het voerhek aanveegt. Achter de hekken staan 120 koeien te kijken naar de werkzaamheden van hun eigenaar. Die eigenaar haalt herinneringen op aan de crisis die 20 jaar geleden heel Fryslân in z’n greep had.

Op 16 april 2001 kwam voor Boersma het noodlottige nieuws. “We kregen het bericht dat er geruimd moest worden. Dat sloeg in als een bom. Het vreemde is, je hebt dat zelf niet eens zo door. Je gaat gewoon aan het werk en weet dat alles binnen een week weg moet zijn.”

Het bedrijf van Boersma ligt binnen de straal van twee kilometer waar de eerste Friese besmetting wordt vastgesteld. “Dat was een heftige periode, vooral die eerste weken werd ik echt geleefd. Alles wat door mijn vader en opa was opgebouwd, dat werd opgeruimd. Je krijgt een telefoontje dat je in de cirkel valt waarbinnen de boel geruimd moet worden. Twee maanden later zijn we weer opgestart. Al met al zijn er 200 dieren geruimd.”

De opstart heeft heel wat voeten in de aarde gehad. “Er zijn zo’n 20 koeien gekomen en tijdens de kerstdagen zijn die weer afgevoerd naar de Rendac. Je hebt er veel tijd in gestoken. Dus dat heeft wel iets met mij gedaan. Het ging om hoogdrachtige koeien, de kalveren wierpen en ze kwamen er niet meer bovenop.

Niet alleen voor de boeren, maar ook voor burgers had de crisis een grote invloed. “Je zag dat iedereen zich met elkaar verbonden voelde,” zegt dierenarts Peter Egberink. Hij is verbonden aan het ruimen van alle dieren in de buurt van Dokkum tijdens de crisis. Het doet hem pijn. “Ik vond het vooral oneerlijk voor alle dieren. Die hadden geen idee wat er aan de hand was. Maar ook de boeren, dat was verschrikkelijk. Alles wat je opbouwde was je kwijt.”

Goed behandeld
Toch denkt Egberink dat het niet anders had gekund. “We hebben toen goed gehandeld, anders wat het helemaal uit de hand gelopen. Het is hetzelfde als met de coronacrisis nu. Je levert in om het grotere goed te redden.” Toch is tongblaar nog niet helemaal verdwenen, zo weet ook de dierenarts. “Maar we hebben tegenwoordig een veel betere monitoring. We weten wat binnen komt en waar vlees uit bestaat. De kans op wéér zo’n crisis is dus flink afgenomen.”

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail