Verenigingsleven cruciaal voor de mienskip

 LEEUWARDEN – Nergens in Nederland is het verenigingsleven zo groot als in Fryslân. Het maakt onmiskenbaar deel uit van de Fryske cultuur. Maar verenigingen hebben het aantal leden de afgelopen jaren zien dalen en de frequentie van deelname neemt ook af. Bovendien komt er heel wat op de verenigingen af, zoals de gevolgen van de coronacrisis en toenemende regelgeving. Om de uitdagingen en kansen voor het verenigingsleven in kaart te brengen, is het Fries Sociaal Planbureau, samen met Sport Fryslân, Doarpswurk en Keunstwurk, gestart met een breed onderzoek. De eerste resultaten zijn gisteren gepresenteerd tijdens de werkconferentie Leve de Vereniging!Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een actief lidmaatschap bij een vereniging leidt tot een versterkt gevoel van betrokkenheid, waardoor mensen zich dikwijls minder eenzaam voelen en minder stress ervaren. Het is daarom niet voor niets dat de overheid verenigingen graag inzet als middel voor het bevorderen van gezondheid en sociale samenhang. Ook staan verenigingen midden in de samenleving, waardoor ze sneller en gerichter kunnen inspelen op behoeften vanuit de maatschappij. Maar door ontzuiling, vergrijzing en individualisering neemt de deelname aan het verenigingsleven af. In Fryslân zijn de lidmaatschappen van verengingen tussen 2012 en 2019 met 13,2 procent gedaald. Daar komt bij dat meerdere verenigingen, vooral in krimp- en plattelandsregio’s, te maken hebben met slinkende financiële middelen.

Werkconferentie Leve de Vereniging!
Tijdens de online werkconferentie, geïnitieerd door Sport Fryslân, Doarpswurk en Keunstwurk, presenteerden programmaleider Marijn Molema en onderzoeker Jesse David Marinus van het Fries Sociaal Planbureau de eerste bevindingen van het onderzoek. Naast de eerder genoemde afname van leden en teruggang in deelname was er ook een opvallende positieve constatering: meer dan de helft van de Friezen deed in 2019 vrijwilligerswerk en dat maakt Friesland koploper in Nederland.

De bevindingen vormden de opmaat voor groepsgesprekken met tientallen bestuurders van verenigingen, wethouders en vertegenwoordigers van gemeenten, provincie en koepelorganisaties. Geïnspireerd door een lofzang op het verenigingsleven van schrijver Hylke Speerstra en videobijdrages van verschillende verenigingen, leverde dit interessante inzichten op. Die inzichten worden meegenomen in het vervolg van het onderzoek. Woordkunstenaar Kuo Weh Ho verwoorde het aan het eind van de conferentie eenvoudig en doeltreffend: “We doen het samen!”.

Campagne
Het onderzoek en de werkconferentie zijn onderdeel van de campagne Leve de Vereniging. Deze campagne van Sport Fryslân, Doarpswurk en Keunstwurk, werd op 29 maart afgetrapt met een online café waar meer dan 130 verenigingen aanwezig waren. De komende maanden volgen onder meer verschillende kosteloze webinars voor verenigingen, wordt het onderzoek voortgezet en volgen er ‘impulsen’ (nieuwe initiatieven) om het verenigingsleven te activeren.

De resultaten van het volledige onderzoek worden dit najaar verwacht.