Je zou het misschien niet verwachten, maar in Noard-Fryslân Bûtendyks liggen heel veel oude bommen uit de Tweede Wereldoorlog. Een speciaal explosieven opsporingsteam graaft nu een deel van deze bommen op, zodat de graafwerkzaamheden in kader van het project Vijfhuizen ‘Fan Swiet nei Sâlt’ veilig van start kunnen gaan. Op deze locatie komt een unieke zoet-zout overgang van het zoete binnendijkse land naar de zoute Waddenzee.
Vorige week zijn er zo’n honderd objecten uit het natuurgebied gehaald. Het gaat hierbij om onder andere 12 betonbommen en zo’n 30 capsules. Het veilig benaderen, opgraven en veiligstellen van de capsules is een tijdrovend karwei, omdat het niet de bedoeling is dat deze capsules kapot gaan. In de capsules zit namelijk een giftig zuur. Eén van de betonbommen die gevonden is, wordt binnenkort tentoongesteld in het Kweldercentrum Noarderleech.
Noarderleech oefenterrein voor geallieerden
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Noard-Fryslân Bûtendyks een oefenterrein voor de Duitsers. In het gebied oefenden de piloten met het droppen van bommen. Hiervoor lagen verschillende bakens in het gebied waarop de bommen werden gedropt. De piloten lieten speciale oefenbommen vallen. In de bommen zaten langwerpige sleuven waarin capsules gestopt werden. De sleuf was afgedekt met een plankje. Het was de bedoeling dat de plankjes bij het neervallen eruit vielen en de capsules knapten. Het zuur in de capsules reageerde vervolgens op de zuurstof in de lucht en begon te roken. Vanuit de bunker op Noard-Fryslân Bûtendyks werden de vorderingen bekeken.
Het project Vijfhuizen ‘fan swiet nei sâlt’ is een samenwerking tussen Wetterskip Fryslân, Provincie Fryslân, gemeente Ferwerderadiel en It Fryske Gea. Het Waddenfonds financiert hierbij grotendeels de realisatie van de zoet-zout gradiënt. Wilt u meer weten over het project? Kijk op www.itfryskegea.nl.