Te zien in … aflevering 90 Spelende kinderen, David van Kampen

HURDEGARYP – David van Kampen (1939) studeerde beeldhouwen en schilderen aan de Rietveld Academie en sloot beide cum laude af. Voor de nieuwgebouwde lagere school De Fûgelflecht (Fûgelweide) maakte hij in 1977 ‘Spelende Kinderen’, het beeld staat nu bij It Boulân, Van Weerden Poelmanstraat.

Vrijheid
David van Kampen woont en werkt in Sint Jacobiparochie. In de periode waarin hij het kunstwerk ‘Spelende Kinderen’ maakte, zocht de gemeente zelf de kunstenaars uit voor werk in de openbare ruimte en bepaalde wie op welke plek een passend beeld kon maken. David van Kampen werd in 1977 benaderd met de vraag of hij voor de nieuwe school een beeld wilde ontwerpen dat paste bij een lagere school. Dit was vanzelfsprekend veel fijner dan het moeten doorlopen van een selectieprocedure en heeft de kunstenaar de vrijheid gegeven.

Opdracht
De beeldhouwer hoefde zich voor zijn beeld Spelende Kinderen dus niet in te schrijven op een opdracht en zoals velen daarna maar afwachten of er een uitnodiging komt om het ontwerp te mogen toelichten. En ook niet na een toelichting af te wachten wie gekozen was om een beeld te realiseren of op verzoek van een opdrachtgever of commissie enkele wijzigingen in het ontwerp aan te brengen. David kon helemaal bij zichzelf blijven voor zijn beeld en dat kwam zijn werk ten goede.

Ateliers en steen
Na zijn studie werkte David in zijn atelier in een pakhuis in Leeuwarden. Hij werkte er aan zijn schilderijen en goot er zijn eigen bronzen beelden. Later vertrok hij naar Bartlehiem en kocht het schip dat de naam Pia vota, vrome weg droeg. Hij wilde minder in opdracht werken en op dit schip te wonen en werken. Het Hurdegariper beeld is gemaakt in zijn atelier in Bartlehiem nummer 17, waar hij vanaf 1968 met zijn gezin woonde en koperassemblages en stenen beelden maakte. In Bartlehiem ontdekte hij dat steen helemaal zijn materiaal was.

Materiaal
Er staan meer hardstenen beelden van David in gemeente Tytsjerksteradiel, zelfs ook in de binnentuin in het gemeentehuis. En er staan er in de omliggende gemeenten, maar die zijn niet zo transparant als het werk Spelende Kinderen. Het is volgens de kunstenaar van een heel mooie Belgisch hardsteen gemaakt. Veel beeldhouwers bewerken steen zodat die als steen in tact blijft. Ze halen er iets af, maar het blijft massief.

Tot het uiterste
David wilde door de steen heen breken. Hij vond het ‘helemaal niet makkelijk om een licht beeld te maken’ zoals het beeld in Hurdegaryp. Eerst was er het idee van twee kinderen, passend bij een beeld voor een school. Hij herinnert zich dat het een hele klus was om het beeld te maken, omdat hij in dit beeld tot het uiterste wilde gaan. David wilde er iets mee zeggen en toen hij op het idee kwam van elkaar hogerop helpen kreeg zijn beeld vorm.

Transparant
Het kleinste kind helpt in zijn beeld de grote overeind. Omdat je van verschillende kanten door het beeld heen kunt kijken, zijn de spelende kinderen natuurlijker. De kunstenaar stelt: “Het blijft steen, maar doordat ik veel steen weghakte, kreeg ik dat speelse. Het was een enorm inspannende weg om dat voor elkaar te krijgen, maar dit beeld heeft me, omdat ik de vrijheid kreeg, technisch verder gebracht.”

Mijlpaal in Hurdegaryp
Het hardstenen beeld Spelende Kinderen staat op een strakke hoge sokkel. Dit beeld is een opvallende mijlpaal binnen het oeuvre van de kunstenaar. Het vraagt enorm veel werk om zo dun in steen te werken en je moet als beeldhouwer wel heel zeker van jezelf zijn om je beeld zo dun te durven uitvoeren. David heeft met dit bijna 44 jaar oude beeld bij de school echt vakwerk geleverd.

Furore
Het kunstwerk staat vlak bij de afrastering voor de school op een bestrate ondergrond. Onder het beeld de Spelende Kinderen wordt nu nog door kinderen gespeeld. Een grote baniervlag van Furore, openbaar primair onderwijs, trekt zeker van ver de aandacht. Op de oorspronkelijke locatie stond die kleurrijke banier er niet, maar in deze tijd lijkt op die manier de aandacht trekken wel onvermijdelijk.

Van alle kanten
Ondanks die afleiding is het beeld hier wel goed van alle kanten te bekijken, met als achtergrond de school, de kerk, huizenblokken of de straat met geparkeerde auto’s en bomen. Door van alle kanten en van ver en dichterbij naar dit werk te kijken, zie je hoe knap het ontwerp van dit beeld van twee spelende kinderen is.

Open karakter
Het open karakter van dit beeld is ook terug te vinden in zijn kartoncollages, reliëfs en schilderijen waarin ruimte ook een grote rol speelt. Wij hebben thuis één kartonnen beschilderd opengewerkt wandreliëf, dat een symbiose is van zijn beeldhouw- en schilderkunst. David werkte ook een periode in Amsterdam, en verbeeldde in dit werk een Amsterdamse scene. We genieten er dagelijks van, juist door de ruimte en transparantie in dit werk waarin de figuren wel wat op figuren in sommige van zijn beelden.

Onderweg
Wie in deze bijzondere tijd op pad gaat door bijvoorbeeld Tytsjerksteradiel of Achtkarspelen en daar Hurdegaryp, Noardburgum, Burgum, Wyns*, Gerkesklooster of Harkema rondkijkt, vindt daar beelden en monumenten van David van Kampen. Zelfs in de binnentuin van ons Gemeentehuis in Burum staat een beeld van David. Ook in de aangrenzende gemeente Dantumadiel staan in Wouterswoude en Damwâld werken en in Leeuwarden en nog veel meer plaats is de ontwikkeling van David van Kampen vanaf 1968 via zijn beelden te volgen.