TE ZIEN IN… Aflevering 344: Wereldgedichtendag, Woelen in een woud van woorden, Jan Fens   

MODDERGAT / NOORD-NEDERLAND – Vrijdag 21, zaterdag 22 en zondag 23 maart is in het kader van Wereldgedichtendag of World Poetry Day 21 maart, nationaal en internationaal op vele locaties aandacht geschonken aan dichters en dichtkunst. Jan Fens (1949), dichter bij uitgeverij M. BOOXS las in het Noorden uit zijn bundel Woelen in een woud van woorden.

JAN FENS

Ineke van Gemert heeft Jan Fens in contact gebracht met Mart Brak, die hem een podium bood om zijn gedichten voor te dragen. Dit werd een succes. Auteur Thérèse Major uit Moddergat, tevens corrector, redacteur, schrijfcoach/-docent en uitgeefster raadde aan om de gedichten te bundelen. Jan Fens las zondag 23 maart op de laatste dag van de Boekenweek en ter ere van Wereldgedichtendag 21 maart voor uit zijn drie bij uitgeverij M. BOOXS van Major uitgebrachte dichtbundels. Hij was (evenals de auteur van deze Te zien in…) te gast bij Onderwatertheater, de locatie waar Mart Brak 10 jaar woonde (tot 2020). In dit theaterzaaltje in de voormalige Waterzuiveringsfabriek in Nieuw-Amsterdam verzorgt Taalcollectief BruTaal elk kwartaal een goedbezochte literaire thema-middag voor iedereen.

LIEFDE EN PASSIE EN DE VROUW

De line up van Taalcollectief BruTaal bestaat uit schrijvers en taalkunstenaars uit het Noorden, die allemaal met zwier en plezier ingeleid worden door ankerman, poppenspeler-schrijver Gijs Ambrosius. Jan Fens las uit zijn tweemaal herdrukte bundel Woelen in een woud van woorden gedichten die bij het thema Schone Schijn pasten. Zijn rechtdoorzee voorlezen maakte dat de ontbrekende ideale vrouw in ‘Strandparade’ aan velen een glimlach ontlokte. De bundel bevat een aantal cycli, in De vrouw en Liefde en Passie zijn op het eerste gehoor luchtige gedichten, met vaak onverwachte wendingen en ervaringen. De voorgedragen gedichten ‘Een Muur’, ‘Lucy in de sky’ en ‘Levende natuur / leve de natuur’ bezongen totaal verschillende vrouwen, van anoniem tot wereldberoemd, maar alle drie vanaf afstand bekeken. De gedichten brengen elke vrouw in een andere scene, die afwisseling is aantrekkelijk en houdt het geheel levendig. In de cyclus Met een knipoog komt ook de absurdistische kant van dichter Fens tot uiting, van diëten tot het lantaarnschaduwspel, hoe dat gaat verklap ik niet, evenmin vertel ik wat de gulden middenweg is of hoe de schilder droomt.

KWATRIJNEN EN DIER EN PLANT

In zijn Kwatrijnen speelt Fens voorspelbaar of verrassend met woorden. Het geheel leest vlot. Dier en plant begint met bedachte omkeringen, daarna sluipen er wel aforismen in de regel. Is de mens in deze gedichten niet zelf als een dier dan is het dier hier haast als een mens. De personages zijn levensecht, met soms spitsvondige conversaties zoals met de kerkuil die de eredienst volgt en de scene met de reiger en de vink die elkaar de maat nemen. De dichter mijmert in deze serie ook weer over vrouwen, naar aanleiding van bijvoorbeeld een vosje, oregano, een passiebloem of Suzanna met de mooie ogen plant. Alle keren komt de gedachte of het beeld van een vrouw vanzelfsprekend uit het gedicht naar voren.

WOELEN IN EEN WOUD VAN WOORDEN

Woelen in een woud van woorden bevat meer cycli, in de eerste Poëzie staat het titelgedicht als een soort voorwoord en in de daarop volgende bespiegelingen wordt duidelijk wat dichten kan zijn voor de dichter. Hij woelt aan de wortel van de taal zoals dassen, mollen, vossen en konijnen op zoek naar voedsel in de grond kunnen woelen. In de cycli Dood en Dood en liefde laat de dichter letterlijk zien dat alles is te herleiden tot de dood en de liefde, ook bij zijn ouders. In Beschouwingen staan tijd, mens, natuur en gedachten in de schijnwerpers, een voorbeeld daarvan, met ook weer wendingen is:

BRONVERVUILING (Jan Fens)
De waarheid van vandaag is morgen misschien wel een leugen.
Wat vandaag ontkend wordt is de dag erna misschien een feit.
Men hoeft niet diep te graven in het oppervlak van ons geheugen
om te zien hoe onze hersenen dikwijls worden afgeleid.
Geloof dus niet dat er, in wélke waarheid ook, dé waarheid schuilt
met name als de bron van de gegevens lijkt te zijn vervuild.

FOTO’S:
1. Jan  Fens Woelen in een woud van woorden (Moddergat, M. BOOX), Natuurfoto op omslag door Richard Fens.
2. Affiche Onderwatertheater Taalcollectief BruTaal, 23 maart 2025 Schone Schijn: Gijs Ambrosius. Wesley van der Bosch, Touché, Patrick de Vries, Marrineke Leijenhorst, Loes  Masseree,  Angel Svenson, Gerhild van Rooij en het Vrije woord Jan Fens.
3. BruTaal, Theater Onderwater locatie Oude waterzuivering, Nieuw Amsterdam (foto BruTaal).
4. Gerhild van Rooij, te gast in Onderwatertheater.
5. Jan Fens

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail