TE ZIEN IN… Aflevering 328: Kinderboekenweek: Dit was de plastictijd of Dit wie de plastik tiid

NOARDEAST-FRYSLÂN/DANTUMADIEL – Auteur-bioloog Geert-Jan Roebers laat in ‘Dit was de plastictijd’ Dr. Buis anno 2132 terugkijken op de plastictijd begin twintigste eeuw. Afûk Utjouwerij bracht de vertaling Dit wie de plestik tiid uit in samenwerking en met steun van tweetalig NME-centrum De Klyste, natuer en duorsumheidsedukaasje, basysûnderwiis yn de gemeenten Noardeast-Fryslân en Dantumadiel.

Gerhild van Rooij

PLESTIK TIID

‘Dit wie de plestik tiid’ is spannend en toegankelijk geschreven. Het verhaal speelt in onze tijd, waarin plastics het milieu verstikken en tegelijk ook in de plasticvrije toekomst. Onze plastictijd wordt via archeologie en overgeleverde verhalen teruggehaald en dat geeft inzicht in wat er nodig was (en anno 2024 nog is) om plastic te fabriceren, hoelang plastic afval in het milieu blijft en wat de effecten daarvan zijn nu en ruim een eeuw later in 2132. De schrijver laat in dit hoopvolle boek ook zien hoe jonge helden wereldwijd het plasticafval benaderden, oplossingen aandragen en zich inzetten om minder tot geen plastic te gebruiken.

VOOR IEDEREEN

Het 128 pagina’s tellende boek belicht plastic, van badeendjes tot industrieel gebruik en de productieprocessen om plastic voorwerpen te fabriceren. De tekeningen en overzichtstekeningen van Margot Westermann geven veel inzicht en de beschreven opeenstapeling van kennis van de vroegste kunststoffen tot aan geavanceerde plastics is voor iedereen leerzaam. Jaar, land, uitvinder en de bijbehorende producten zijn in de tekst verwerkt, als geschiedenislessen. Het proces van plastics maken, begint met grondstoffen uit de aarde halen en daarna over land en water vervoeren. Voor de noodzakelijke chemische processen om die grondstoffen geschikt te maken voor plasticproductie worden andere stoffen uit de aarde gehaald,  die ook vervoerd moeten worden. De via chemische processen bewerkte grondstoffen worden vervolgens naar fabrieken vervoerd om er plastic en daarna plasticproducten van te maken. De producten worden vervolgens vervoerd naar de afnemers van bijvoorbeeld tubes tandpasta, petflessen, buizen, hebbedingetjes, speeltjes, plastic tasjes en zakken en heel veel meer.  Dat zijn samen heel veel kilometers vervuilend vervoer, daar de meeste bussen, treinen en motoren van schepen en vliegtuigen fossiele brandstoffen nodig hebben of batterijen waarvoor ook een beroep gedaan wordt op grondstoffen uit de aarde. De fabrieken zijn voor de productie op meerdere vlakken afhankelijk van die uit de aarde gehaalde grondstoffen en draaien zelf op vergelijkbare brandstoffen. Tijdens de fabricage en het vervoer gaan veel verschillende grondstoffen in rook op en wordt de grond of het water vervuild. Het heeft invloed op de voedselketen van mens en dier en op het landschap en de lucht.

DAG VAN DE DUURZAAMHIED EN SMERIG SOEPZOOTJE

‘Dit wie de plestik tiid’ voor kinderen van 8 tot 12 jaar gaat ‘oer in smoarch sopsoadsje of een smerig soepzootje & jonge helden. De verhalen over de plastic soepzooi spelen in alle werelddelen en eindigen met voorwerpen die aan het archeologisch plasticmuseum zijn geschonken en afkomstig zijn uit het Laat Plesticeen: visdraad, een deel van een pop, teenslipper, dop, kam en spelcomputeronderdeel. Achterin dit A4 formaat grote gebonden boek staat een namenregister. Er zijn lesbrieven verkrijgbaar die aansluiten bij de beschreven historische en actuele reis langs plastic. Dr. Buis is een ideale gastheer, verteller, wetenschapper die zijn lezerspubliek mee op sleeptouw neemt en al vertellend inzichten deelt. Vertaler Wietske Poelman tekende voor de Friese versie die zonder financiële steun niet uitgebracht zou zijn. Fontaine Uitgevers bracht de Nederlandse versie op 4 oktober 2022  uit, mede dankzij steun van de Spronck Foundation, Heutink Groep B.V. en het cultuurfonds – Wimmenfonds. Initiatiefnemer van de boeken is de Plastic Soup Foundation, een single-issueorganisatie met de focus volledig op plastic. Hun doel is om iedereen bekend te maken met de plasticsoep en die bij de bron te stoppen.

WETHOUDERS EN RAADSLEDEN LEZEN 10 OKTOBER VOOR UIT ‘DIT WAS DE PLASTICTIJD’

Op 10 oktober, de dag van de duurzaamheid, in de Kinderboekenweek is er in veel klassen extra aandacht voor het onderwerp duurzaamheid. NME-centrum Pingo & Pet heeft voor die dag op alle basisscholen in de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel twee Friese exemplaren van het kinderboek ‘Dit was de plastic tijd’ bezorgd. Op 12 scholen in de gemeentes komt een raadslid of wethouder in de klas voorlezen uit het boek, waarna de voorlezers en kinderen in gesprek gaan over de plastictijd en duurzaamheid. Ze stellen vragen als wat doen de leerlingen al om duurzamer te leven, en wat voor ideeën hebben de kinderen om minder plastic te gebruiken? Het is een prachtig initiatief om als politici en leerkracht via een kinderboek in gesprek te gaan met de jeugd!

FOTO’S
Boekomslag ‘Dit wie de plestik tiid’,  en (details van) illustraties uit ‘Dit was de plastictijd’.

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail