TE ZIEN IN… Aflevering 297: Museumweek: toegankelijke expositie rond Alzheimer

DOKKUM – Museumweek eindigde dit weekend. Musea bieden heel verschillende ervaringen en exposities op het gebied van kunst, geschiedenis, erfgoed en actuele  of maatschappelijke onderwerpen. Museum Dokkum toont naast diverse historische exposities, tot eind juni de actuele expositie ‘Alzheimer draag je samen’ van Stichting ‘Ik ben Wil’ vol grote fotoportretten, persoonlijke teksten, een VR-bril, Braintrainer en ZENstoel.

Gerhild van Rooij

WIL VOGT
Op witte donderdag 28 maart heeft burgemeester Johannes Kramer de expositie ‘Alzheimer draag je samen’ geopend. Het is een van de acties waarmee de stichting blijvend aandacht vraagt voor de impact van de ziekte Alzheimer, en eraan herinnert dat één op de vijf mensen dementie krijgt, waaronder Alzheimer. Wil Vogt (1941- 2020) is de naamgever van de campagne ‘Ik ben Wil’ uit 2020 en van de huidige gelijknamige stichting. Toen bij haar de diagnose Alzheimer werd gesteld, heeft zoon Titus de campagne ‘Ik ben Wil’ gestart om zoveel mogelijk aandacht te genereren voor de ziekte Alzheimer. De stichting met ANBI-status en sinds april ook het CBF-Keurmerk (erkend goed doel) zet zich met de lokale samenleving in voor mensen die te maken hebben met Alzheimer, dat zijn dus naast de drager van Alzheimer, ook de familie en betrokkenen. ‘Ik ben Wil’ organiseert steeds weer nieuwe acties, op 18 mei bijvoorbeeld een 20 kilometer lange Vergeet me niet fietstocht langs ingezaaide vergeet me nietjes, symbool voor Alzheimer.

BOEK ‘VERGEET NIET DAT IK VAN JE HOUD’.
De grote zwart-witportretten aan de wanden zijn van Marit Anker. De karakteristieke houdingen en gezichtsuitdrukking zijn direct herkenbaar voor wie met Alzheimer te maken kreeg, evenals de ondersteunende rol van naasten. De foto’s komen uit de in 2022 door Stichting Ik ben Wil boek uitgebrachte verhalenbundel ‘Vergeet niet dat ik van je houd’. Bij het vaststellen van de diagnose Alzheimer was Wil bang dat ze zou vergeten dat ze van haar naasten hield en ze herhaalde dit vaak. De door schrijfster Thea van der Werf opgetekende verhalen, laten samen met de foto’s en in madeliefvorm gevatte quotes zien wat Alzheimer doormaken inhoudt. De impact ervan op naasten, partners, kinderen, kleinkinderen vanaf het vroege stadium, nog in huis wonend met extra hulp tot het meest confronterende eindstadium, is aangrijpend. De verhalen van Wil, echtgenoot Titus (1932-2023), zoon Titus, dochter Anne Claire, kleinkind Lotte en verzorgsters in het Talmahuis schetsen hoe de familie is omgegaan met Wil ten tijde van haar Alzheimer. De persoonlijke verhalen raken de bezoekers.

REACTIES, FASES EN VERGEET ME NIETJES
Bezoekers kunnen aan de opgestelde statafels vol quotes en informatie hun eigen reactie of verhaal toevoegen en bij al beschreven kaarten hangen. Op een kaartje staat: ‘Diepgeraakt. Dankbaar. Sommige dingen zijn me bespaard gebleven’. Een van de in een vergeet me nietjesvorm gevatte teksten rond de foto’s op de wand noemt de stadia van Alzheimer “1: vroeg stadium – ziekte onmerkbaar. Vaak kunnen de patiënten nog heel goed hun vergeetachtigheid verbergen. Vergeetachtigheid hoort ook een beetje bij het ouder worden toch? 2: lichte geheugenproblemen. 3: ziekte wordt merkbaar. 4: sterke achteruitgang kortetermijngeheugen. In dit stadium heeft de persoon nog meer hulp nodig. Geleidelijk wordt hij volledig afhankelijk van anderen. Het geheugenverlies is groot: de persoon kan bekende voorwerpen, mensen of plekken niet meer herkennen.” Op de tafel staan tips hoe om te gaan met iemand met Alzheimer. De combinatie van foto’s, persoonlijke tekst en enkele feiten werkt goed, net als in het boek.

VR-BRIL EN ZEN STOEL
In de tentoonstelling zijn meer interactieve elementen, om je beter te kunnen inleven waarmee de drager van Alzheimer en de familie te maken hebben of krijgen. Via de VR-bril wordt gevisualiseerd wat de dagelijkse uitdagingen kunnen zijn als je met Alzheimer te maken hebt. De braintrainer is bedoeld voor mensen met Alzheimer, welke programma bezoekers ook kiezen, de stem klinkt altijd gelijkmatig in tempo en blijft gelijkluidend in volume, omdat onverwachte veranderingen verstorend zijn voor dragers van Alzheimer. De ZEN-stoel nodigt uit om te ervaren hoe het is om daarin te zitten, maar ik heb die niet meer uitgeprobeerd. De ZEN-stoel en braintrainer zijn dankzij de acties van de stichting aan een verzorgingstehuis geleverd. Andere acties en de vele ambassadeurs en sponsoren van ‘Ik ben Wil’ en de expositie ‘Alzheimer draag je samen met betrokkenen’ zijn breed uitgemeten, waarbij de beklimming van de Kilimanjaro het meest opvalt.

MUSEUM DOKKUM
Naast de tijdelijke expositie ‘Alzheimer draag je samen’ over Stichting Ik ben Wil, staan in Museum Dokkum de vaste exposities: Bonifatius, Klooster Claercamp, Zilver, Textiel en kinderspeelgoed. Bij de balie is veel informatie beschikbaar, ook over wandelingen langs hotspots door Dokkum. Zie Museumdokkum.nl

FOTO’S
1. Thea van der Schaaf. “Vergeet je niet dat ik van je houd?” 2022, Dokkum, uitgever Stichting Ik ben Wil, fotografie Marit Anker, te koop á € 25,-, de opbrengst is voor de stichting, (foto uitgever).
2. Beeld van Wil en echtgenoot Titus uit: Vergeet je niet dat ik van je houd. Foto en verhaal hangen in de expositie, ‘Alzheimer draag je samen’, Museum Dokkum (zie 1).
3. Fototekstwand en klimmer in ‘Alzheimer draag je samen’ (foto Gerhild van Rooij).
4. Een eigen reactie van een bezoekster ’Dankbaar’ (zie 3).

 

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail