Marianna van Tuinen (1951) maakt sinds haar opleiding aan de Academie voor Beeldende Kunsten Minerva prentenboeken met collages van papier. De combinatie van bijzondere dier- en mensfiguren met ongewone wezens maakt haar boeken bijzonder. In Waar is mijn planeet? Een kosmisch kleurboek daagt ze kinderen uit om fantastische ruimtewezens of aliens kleur te geven.
Gerhild van Rooij
DE EINDELOZE RUIMTE
Waar is mijn planeet, begint met een verhaal waarin de schijfster en bedenker van de figuren vertelt hoe groot de kosmos is in vergelijking tot de aarde. Er zijn meer planeten dan zandkorrels op het strand, er is dus echt heel veel ruimte, bijna eindeloos. Dit is geen sprookje, dit is echt zo. De gedachte daaraan laat luisteraars of lezers al meer ruimte voelen. Aliens zijn vreemde wezens uit het heelal. Ze zoeken allemaal een plekje in de ruimte die Van Tuinen oproept. Er is genoeg plek voor alle soorten en maten ruimtevrienden met elk een ander karakter. Vertelkunstenaar Van Tuinen nodigt kinderen uit om zelf te kiezen welke kleuren de 80 afgebeelde ruimtewezens krijgen. De buitenaardse wezens dragen allemaal een naam, maar ze missen alle kleur. Van kleur worden ze blijer.
WAAR IS KLEUR
Iedereen kan de aliens of ruimtewezen met verf en inkt beschilderen, met kleurpotlood, krijt of stiften kleuren, of circulair beplakken met papier in verschillende patronen. Een ruimtevriend maken kan ook. Er is een lege pagina waarop staat: “Dit ben ik als alien. Mijn naam is: … Zo heet mijn planeet.” Van Tuinen vraagt zich niet af of er ergens andere wezens bestaan, ze volgt haar gevoel, zo ontstaan haar wonderlijke buitenaardse wezens. Dankzij haar grote voorstellingsvermogen bestaan de grote of kleine, langgerekt eof gevuldere aliens met hun bijzondere lijven en hoofd of dubbelhoofd, met naar één oog of juist een heleboel ogen. De ruimtewezens hebben vleugels of meerdere poten, benen of armen om zich te verplaatsen. Deze verscheidenheid inspireert ook heel jonge kinderen om een ruimtewezen te maken, zoals ze die in hun fantasie vinden.
NOG MEER VERHALEN.
Van Tuinen maakte in 2015 al het prachtige prentenboek ‘De buitenaardse reis van Q en Quinta’, en de Friese versie ‘De bûtenierdske reis fan Q en Quinta’. Twee jaar later verscheen ‘Livia’s ruimtedroom’ en de Friese versie ‘Livia’s romtedream’. In de prentenboeken zijn de vreemde wezens sprankelend weergegeven karakters met allemaal een eigen stemming. Veel beeldend kunstenaars hebben zich laten inspireren door aliens. Van Tuinen maakt ruimtefiguren in collagetechniek en hoewel ze een andere vorm hebben, staan ze dicht bij de speelse karakterhandpoppen van circulaire lappen, papier en voorwerpen van beeldend kunstenaarperformer Tieneke van Montfort. Net als de poëtische Van Tuinen heeft Van Montfort een ongebreidelde fantasie en maakt ze figuren die echt karakter hebben. De beeldenserie Aliens van kunstenaar Hjerre Sjoerd Gaastra is vergeleken daarmee serener en strenger. De koppen en bustes zijn mysterieus, net als de meeste ruimtewezens van de prentenboekenschrijfster. De drie kunstenaars hebben gemeen dat hun aliens of ruimtewezens levensecht lijken en een andere werkelijkheid in beeld brengen, een werkelijkheid waarin meer variëteit in uiterlijk gewoon is, alles kan en theatrale overdrijving vanzelfsprekend lijkt.
VORMGEVING ANNEMARIE VEENSTRA
Anne Marie Veenstra tekende voor het grote formaat en de vormgeving van ‘Waar is mijn planeet? Een kosmisch kleurboek’. Ze wisselt bladvullend ruimtewezens af met bladen waarop twee, drie of vier aliens staan. Een pagina bestaat uit een veelkleurige collage van grote en kleine planeten of hemellichamen als poëtische achtergrond voor de ruimtewezens. Voorop staat Kwazu voor een wereld vol sferen en zwevende planeten, achterin het boek staat Kwazu in hoerastemming, hij heeft zijn eigen planeet Kwazoeroe gevonden. Op de achterzijde staan Twindy en Beribey in kleur, ze zijn ook als tekening afgebeeld en een grijze Beribey staat voorin. Alle lijnen in de tekeningen van de vele verschillende ruimtewezens zonder kleur zijn organisch, nergens is een figuur uit Waar is mijn planeet? rechtlijnig. Alle ruimtewezens zingen zich los van de aardse hokjesgeest, matrijzen of kopieergedrag en zijn unieke, vrije wezens.
FOTO’S UITGEVERIJ ELIKSER
1. Marianne van Tuinen. Waar is mijn planeet? Een kosmisch kleurboek, 7 april 2023 Leeuwarden, 88 pagina’s, 210×297 mm, ISBN 9789463655217.
2. Marianne van Tuinen, Twindy en Beribey, collage, 2023.
3. Marianne van Tuinen, Madsmare, kleurplaat, 2023.
NOOT* Meer prentenboeken van Marianne van Tuinen bij Uitgever Elikser: Ando en de gouden bal (2011); Hoger en hoger (2013); e Vuurdiamant, en De Fjoerdiamant (2014); Het geheim van de mist, en It geheim fan de mist (2016); Remus Reuzenmuis (2018), Remus Reuzemûs als boek en e-boek (2019), Het huis van Sijmen It hûs fan Simen, waarvan de laatste ook als e-boek (2019); Boer Bo en de droomkoe en Boer Bo en de dreamko (2020), de laatst ook als e-boek (2021).