BUITENPOST – Oplopende kosten in het Sociaal Domein en de coronacrisis zorgen niet alleen binnen Achtkarspelen de komende jaren voor grote financiële uitdagingen, maar voor alle Nederlandse gemeenten. ‘Met name de al jaren stijgende kosten van de jeugdzorg en de Wmo zorgen voor druk op de voorzieningen in de gemeente. Als de Rijksoverheid niet overgaat tot compensatie van de gestegen kosten betekent dat een versobering van een breed scala aan voorzieningen in de gemeente en op dat punt zijn we inmiddels beland’, aldus wethouder Harjan Bruining. ‘We lopen tegen open einde regelingen aan waar we beperkt invloed op hebben. Als we niet ingrijpen hebben we in 2023 een structureel tekort van 2,4 miljoen’. Omdat de gemeente structureel moet bezuinigingen spelen ombuigingen een centrale rol in de kadernota van juni. Met het aanbieden van deze kadernota geeft het college richting aan de raad bij de te kiezen ombuigingen om tot een sluitende meerjarenbegroting te komen.
Sociaal Domein
De grootste pijlers binnen het Sociaal Domein zijn jeugdzorg, de participatiewet en de Wmo. Sinds 2015 zijn deze taken door het Rijk overgeheveld naar de gemeenten. Inwoners weten de gebiedsteams steeds beter te vinden voor toegang naar zorg en ondersteuning. Daar komt bij dat de kosten per jongere met jeugdhulp in de afgelopen jaren flink is gestegen. Een groot deel van het meerjarig tekort wordt veroorzaakt door de invoering van het abonnementstarief voor huishoudelijke hulp. Dit heeft tot explosieve uitgaven geleid die niet worden gecompenseerd door het Rijk.
Sobere Kadernota
De raad heeft dit jaar een sobere Kadernota ontvangen. In de nota is maar beperkt ruimte voor nieuw en gewijzigd beleid. Daarnaast worden er ombuigingslijnen gepresenteerd op vijf terreinen waarmee het college hoopt de financiële uitdagingen de komende jaren het hoofd te bieden:
De voorkeur van het college van Achtkarspelen gaat uit naar het solidariteitspakket waarin bezuinigingen over alle vijf ombuigingslijnen worden gerealiseerd. ‘Met dit pakket is er een evenredige verdeling binnen de hele gemeente’, aldus Wethouder Bruining. ’Als blijkt dat het Rijk haar verantwoordelijkheid neemt betekent dit dat de bezuinigingsopdracht kleiner wordt. Dit zal de pijn aanzienlijk verminderen’.
Besluitvorming
De uiteindelijke besluitvorming ligt bij de raad. Zij zullen de komende tijd beraadslagen en aan de hand van de voorgestelde ombuigingslijnen discussiëren over de wijze waarop de tekorten kunnen worden opgelost en wat voor gemeente Achtkarspelen wil zijn in de nabije toekomst. Donderdag 2 juli behandelt de raad de kadernota als opmaat naar de begroting.