DOKKUM – Een extreemrechtse regering? NSC-politicus Aant Jelle Soepboer is het daar absoluut niet mee eens, zegt hij bij het Polytburo van Omrop Fryslân. “Ik denk dat je met die betiteling juist polarisatie veroorzaakt.” Waren we over links gegaan, met bijvoorbeeld D66, GL-PvdA en SP, dan hadden we over de mensen die dat extreemlinks noemen ook gezegd dat het ‘oproerkraaiers’ zijn.” “Het woordje extreem heb ik altijd wel wat moeite mee”, reageert Soepboer op de vraag of de PVV dan niet extreemrechts is. “De PVV is en rechtse partij en ik denk zelfs de meest rechtse partij die we in de Kamer hebben. Maar er zijn heel veel mensen die erop gestemd hebben.”
“We hebben als NSC geprobeerd om onze verantwoordelijkheid te nemen en dat is ook wat we de op de avond van de verkiezingen al gezegd hebben”, zegt Soepboer. “Wij hebben een akkoord op hoofdlijnen gemaakt om de problemen die er in Nederland zijn aan te pakken en om de verkiezingsuitslag eer aan te doen.” Dat is echter in de afgelopen maanden niet altijd even makkelijk geweest. “Dat hebben jullie ook kunnen zien. Maar ik denk dat we onze verantwoordelijkheid hebben genomen en ik denk dat er een heel mooi akkoord ligt, waar ook heel veel NSC-punten in zitten.” Enkele van deze punten zijn bijvoorbeeld het oog voor de regio en een nieuw kiesstelsel om te kijken hoe de regionale vertegenwoordiging verbeterd kan worden. Daar is Soepboer blij mee. “Dat is ook een van de zaken waarvoor ik bij deze partij ben gegaan.”
Over het algemeen is Soepboer dan ook trots. “Ik denk dat er een akkoord ligt waar een stevig NSC-stempel op staat en waar heel mooie dingen in staan over bestaanszekerheid en goed bestuur.” Maar is Soepboer ook trots dat hij nu lid is van het kabinet met het strengste asielbeleid ooit? “Ik denk dat er een probleem met migratie is waar we heel lang misschien niet over durfden te praten, waar ook links misschien niet over gedurfd heeft te praten en waar we het toch echt wel met elkaar over moeten hebben”, zegt Soepboer. “Als die problemen zo groot zijn, dan moeten we oplossingen vinden die zowel voor de mensen die opvangen, wij als land, goed zijn, maar ook voor de mensen die opgevangen moeten worden. Want we zitten nu in de situatie dat het voor niemand goed is, en dat is ook slecht.”
Volgens Soepboer zullen er maatregelen moeten worden genomen. “Als je probeert de problemen nu op te lossen zonder dat je de instroom vermindert, dan is het dweilen met de kraan open. Maar heel belangrijk daarin vind ik wel dat we de mensen die echt opvang nodig hebben, ook kunnen opvangen en dat daar ook draagvlak voor blijft”, maakt Soepboer duidelijk. Daarbij noemt de politicus het ’tweestatusstelsel’. “Dat is dat je onderscheid maakt tussen twee categorieën. Bijvoorbeeld mensen die op persoonlijke titel vanwege geloof of seksuele aard moeten vluchten, daar moet altijd opvang voor zijn.” “Maar dat betekent dus ook dat er een andere categorie is waar je kritisch naar moet kijken: kunnen die ook weer terug naar hun eigen land als het daar op een gegeven moment veilig is?”
Soepboer heeft het echter niet alleen over asiel, maar over migratie in het algemeen. “Dat betekent ook arbeidsmigratie en de misstanden die daar zijn, en dat betekent ook studiemigratie. Dus het bredere pakket van migratie willen we aanpakken en daarin het terugdringen van de instroom heel belangrijk.” “Als je een akkoord maakt met vier partijen, dan betekent dat ook dat je niet altijd honderd procent krijgt wat je graag wil. Dan komt er dus een situatie waarin je ook op bepaalde plekken wel een wat moet laten liggen.” Het lijkt erop dat cultuur het kind van de rekening is in het nieuwe akkoord. Kaartjes voor concerten gaan bijvoorbeeld van een laag naar een hoog tarief in de btw. Soepboer speelt zelf ook in een band en hij betreurt het. “Maar er moet bezuinigd worden, er is geen andere keus.” “Laten we eerlijk zijn, er zijn grote problemen in Nederland. De afgelopen kabinetten hebben ervoor gezorgd dat we te maken hebben met een financieel plaatje dat niet te zuinig is. Dan moe je dus ook dit soort dingen doen die zeer doen, en dat betreur ik, maar het moet soms wel”, zegt hij.
De spreidingswet is aangenomen in de Tweede en de Eerste Kamer. Nu willen deze vier partijen er weer vanaf. Hoe betrouwbaar ben je dan als overheid? “Er is een nieuwe politieke werkelijkheid en laat ik vooropstellen dat een wet niet uitvoeren iets anders is dan een wet weer intrekken.” “Je kan altijd een wet weer intrekken als je een meerderheid vindt wanneer dat nodig is. Dat is hier aan de hand. Wij hebben gezegd dat het moet worden ingetrokken”, zegt Soepboer. Soepboer denkt ook dat NSC een heel duidelijke stempel op het akkoord heeft gedrukt. “Het belangrijkste is ook dat we ook een aantal ministers van buiten zoeken. Uit de gemeenschap, die verstand hebben van de grote problemen die in Nederland opgelost moeten worden.” Soepboer wil zich niet te veel uitlaten over de mogelijke rol van premier voor Ronald Plasterk. “Er wordt over gespeculeerd, dus daar laat ik mij op dit moment niet over uit. Maar we hebben natuurlijk wel allemaal kunnen zien wat er in de formatie en daarna in het debat is gebeurd”, doelt hij op het gedoe tussen NSC-leider Pieter Omtzigt en Plasterk.
Of er voor Soepboer zelf een plekje in het nieuwe kabinet is? “Ik geloof niet dat ik dat moet doen. Ik ben echt van mening dat mijn plek in de Kamer is. Ik voel mij in de eerste plaats volksvertegenwoordiger en dat wil ik daar heel graag doen de komende jaren.”
In It Polytburo bespreken presentatoren Andries Bakker en Eric Ennema elke week met een gast actuele thema’s in de politiek. Kijk hier naar de volledige aflevering met Aant Jelle Soepboer.