RTV NOF Natuurlijk: bessen

De “r” zit weer in de maand en de herfst is officieel begonnen, al zou je dat met het huidige weer niet zeggen. Het zag er lang niet naar uit, maar uiteindelijk komt het toch weer goed. Het is prima weer om de oogst binnen te halen. Met de oogst in de schuren, of de conservenblikjes komen wij de winter wel weer door. De meeste mensen zijn behoorlijk vervreemd van de natuur Slechts een enkeling zie je nog in het bos om beukenootjes, of hazelnoten te zoeken. Veel mensen weten bijvoorbeeld niet dat je de beukenoot zo kunt doppen en opeten.

Roosteren kan natuurlijk ook, het is maar net wat je lekker vindt. Er zitten bijvoorbeeld meer vitaminen en mineralen in dan bijvoorbeeld in een kiwi en hij barst van de natuurlijke antioxidanten. Ook de lijsterbes, de vlierbes en de duindoorn zijn vruchten die nog maar een enkeling op waarde weet te schatten. Misschien maar een geluk ook, want nu blijft deze natuurlijke proviandkast gelukkig gespaard voor de vogels die hiervan afhankelijk zijn om de winter door te komen. Er zijn vruchten die eerder rijp zijn dan een andere soort. Zo zijn de vlierbes en de lijsterbes bijvoorbeeld nu al aan het rijpen. De vogels die de lange tocht naar het zuiden beginnen, doen zich vooral tegoed aan deze bessen om alvast een reserve op te bouwen voor de lange trektocht.

Ook de trekvogels uit Scandinavie weten deze bomen en struiken vlekkeloos te vinden. Zijn het nu nog de spreeuwen en lijsters die zich massaal tegoed doen aan deze bessen, straks komen hun soortgenoten, de koperwiek en de kramsvogel, met name de duindoorn plunderen. Twee jaar geleden was er een complete invasie van de kramsvogels in het Lauwersmeer. Door overmatig eten van de rijpe duindoorn gaat deze in de maag van de vogels gisten, waardoor ze dronken worden, en amper meer kunnen vliegen. Deze vogels zijn in die toestand dan ook redelijk goed te benaderen. Afgelopen jaar hadden we voor Nederlandse begrippen een invasie van de pestvogel. De pestvogel heeft een grote voorkeur voor de Gelderse roos.

Dus mocht je een Gelderse roos in de tuin hebben, en de pestvogel laat zich zien, meldt het dan vooral even. In de winter, wanneer de vorst er even over is geweest, is het smullen geblazen voor de vogels. Er wordt dan namelijk veel suiker gevormd in de bes. En dat vinden ze niet alleen smakelijk, maar het levert natuurlijk ook een bom aan energie. En dat is wat dieren in het wild in de herfst en winter nodig hebben. Het is daarom niet verkeerd dat de hand er een beetje aan wordt gehouden dat onze oosterburen niet massal de duindoorn in het Lauwersmeergebied plunderen. Op het Duitse eiland Rugen zijn de duindoorn jam en siroop namelijk een delicatesse die voor grof geld over de toonbank gaan. Gewoon op een wandeling  beukenootjes en bessen eten daar zal niemand wat van zeggen, zolang we maar beseffen dat het voor de dieren van levensbelang is om te overleven.

Mocht je iets bijzonders waarnemen in de natuur, schroom dan niet, en meld het even bij RTV NOF of via auke.ferwerda@rtvnof.nl

(C) Foto’s: Auke Ferwerda

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail