Resultaten monitoring zwerfafval Waddenzee 2019

Paraffine, flessenpost, onderzoeksmateriaal, My Little Pony’s, granulaatkorrels en nog veel meer. Het jaarlijkse onderzoek naar zwerfaval in de Waddenzee leverde ook in 2019 een uitgebreide lijst op van producten die niet thuishoren in dit unieke natuurgebied zo laat Rijkswaterstaat weten.

Rijkswaterstaat laat, samen met mede-initiatiefnemer de Waddenunit (ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit), sinds 2018 onderzoek uitvoeren naar afval in de Waddenzee. Wat is het precies en waar komt het vandaan? Door meerjarige monitoring is mogelijk antwoord te geven op die vragen. Het doel is om te komen tot effectieve maatregelen. De resultaten over het jaar 2019 zijn uitgewerkt in een uitgebreid onderzoeksrapport. De monitoring is uitgevoerd door Bureau Waardenburg in samenwerking met de Waddenunit.

Onderzoek op 3 wadplaten

Om een goed beeld te krijgen van de herkomst van het aangespoelde zwerfvuil, zijn er locaties uitgekozen die niet of nauwelijks gebruikt worden door mensen. Het afval dat lokaal door toeristen achtergelaten wordt, zoals peuken, blikjes en plastic bestek, blijft dan buiten beschouwing. De Steenplaat, Griend en de Zuiderduintjes zijn zulke locaties. De onderzoekers werken zo veel mogelijk via de OSPAR-methodiek. Daardoor zijn de resultaten goed te vergelijken met onderzoeken in andere zeeën. Simpel gezegd wordt er per locatie gewerkt met een onderzoeksvakken van 1 km lengte voor groot afval met daarin een vak van 100 m voor zichtbaar afval (kleiner dan 50 cm). Daarnaast zijn er eisen rondom het getij en de frequentie. Uiteraard houden de onderzoekers rekening met de specifieke natuurwaarden van het gebied, waaronder de rust voor zeehonden en vogels.

Impact containerramp zichtbaar

Uit het onderzoek blijkt dat er tussen het jaar 2018 en 2019 vooral een groot verschil zit in het begin van het jaar. Zo is op het oostelijk gelegen Zuiderduintjes (bij de Rottums) veel vuil aangetroffen die de onderzoekers kunnen linken met de lading van de MSC Zoë.

Meeste vervuiling
 
Op Griend is over het jaar 2019 de hoogste dichtheid gevonden aan zwerfafvalitems. Dat geeft aan dat vervuiling ook andere oorzaken kent. Zo is er op dit eiland veel isolatieschuim gevonden, vermoedelijk afkomstig uit de bouwsector en te herleiden tot Harlingen. Opvallend is verder dat op deze plek onderzoeksmateriaal is gevonden vanuit de verschillende wetenschappelijke onderzoeken die er lopen rondom dit eiland.

Chemische verontreiniging
 
De Zuiderduintjes waren in 2018 nog de schoonste wadplaat. Niet verwonderlijk, aldus de onderzoekers, omdat het gebied rondom de Rottums afgesloten is voor menselijk gebruik. Maar na de MSC Zoë is er veel afval teruggevonden uit de containers. Maar ook hier geldt dat dit zeker niet de enige afvalveroorzaker is. Op Zuiderduintjes zijn bijvoorbeeld ook 191 stukken paraffine aangetroffen. Ook de Steenplaat was iets vervuilder dan in 2018. Dit is overigens niet toe te schrijven aan MSC Zoë. Wat de reden wel kan zijn, is ook voor de onderzoekers nog de vraag. Zij benadrukken dat meerjarig onderzoek belangrijk is om patronen te kunnen ontdekken.

Duurzame aanpak zwerfafval Waddengebied

Rijkswaterstaat werkt, samen met andere organisaties, aan een duurzame aanpak van zwerfafval in het Waddengebied. Het gaat dan om zowel preventie, monitoring, handhaving als opruimen. Doel is om het beheer op het gebied van zwerfafval te verbeteren. Ook kijken we naar mogelijkheden voor het inzetten van communicatie en gedragsverandering.

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail