MITSELWIER – Leerlingen van CBS De Rank hebben 18 nestkasten geplaatst op begraafplaats ‘Reidswâl’ bij Mitselwier. Net als de 23 leerlingen van groep 7/8 van CBS Op de Hoogte in Burum, hebben zij deelgenomen aan een bijzonder pilot-project van NME-centrum De Klyster. Een project dat zomaar eens een vervolg zou kunnen krijgen.
Het initiatief van het project ‘Biodiversiteit op begraafplaatsen’ kwam van Theo van der Horn van de gemeente Noardeast-Fryslân. Hij zet zich vanuit zijn functie de laatste jaren actief in om ook de 9 gemeentelijke begraafplaatsen anders te beheren. Meer aandacht en ruimte voor biodiversiteit, soortenrijkdom. ‘Us begraafplakken kinne as in oäze fan rêst wêze foar in ferskaat oan fûgels bygelyks. Mar dan moat der wol wat te finen en te heljen wêze,’ volgens Van der Horn. Zo wordt er nu veel gewerkt met inheemse planten en bloemzaden. Insecten die daar weer op afkomen zorgen er ook voor dat het naast nest- en schuilgelegenheid ook voldoende voedsel biedt. Ook vleermuizen en egels mogen er een plekje vinden.
Om het werk van de afgelopen jaren zichtbaar te maken heeft Van der Horn contact gemaakt met NME-centrum De Klyster. Hij vroeg of de Klyster met 2 scholen aan het werk zou kunnen gaan met biodiversiteit op begraafplaatsen. ‘Wy dogge mei De Klyster in soad op it mêd fan bioferskaat, mar dat fynt dan bygelyks plak by in skoalle, yn ‘e bosk by Feankleaster, de Fryske Wâlden of op it Waad,’ zegt Jan Tiede Bouma. Hij is als projectmedewerker betrokken bij het project. ‘Bern en begraafplakken is net in kombinaasje wêr’t je sa gau oantinke by natuerûnderwiis. Dochs lit san plak by útstek de kringloop fan it libben sjen.’
In eerste instantie werd gedacht aan het in kaart brengen van de biodiversiteit op de begraafplaatsen en daarna nestkasten te gaan timmeren. Gaandeweg werd besloten dat er een extra laag in dit project moest komen. Begraafplaatsen zijn immers bijzondere plekken. Een plek waar afscheid genomen wordt, waar ruimte is voor verdriet maar ook voor herinnering en rust. Het is de plek waar leven en dood elkaar heel bijzonder omarmen. Het is een plek waar de natuur zich in alle facetten toont: boven, op en in de bodem.
Jan van der Meer van ‘mens voor mens’ is gevraagd om in dit project, met name het levensbeschouwelijke deel, voor te bereiden en mee uit te voeren. Het stukje over leven en doodgaan, over afscheid nemen en begraven, over verdriet en rouw maar ook over herinneringen en gedenken. Jan en de twee groepen hadden mooie gesprekken, vol vragen en passende antwoorden. Ze brachten een bezoek aan de begraafplaats en waren zeer betrokken.
Voor les 2, het onderzoeken van de biodiversiteit, werd de hulp in geroepen van Bianca van Tielen uit Dokkum. Zij is als ecologisch hovenier gevraagd om haar kennis van bloemen, planten, bomen en struiken te delen met de leerlingen. Ze heeft al jarenlang ervaring met het werk van de Klyster en is bij menig project betrokken.
Bij de derde en laatste les hebben de leerlingen verschillende nestkasten getimmerd. Van der Horn heeft bouwpakketten voor de nestkasten lokaal laten vervaardigen bij Dokwurk in Dokkum. De ‘fûgelhokjes’ zijn geschikt voor bijvoorbeeld de ringmus, de koolmees, de grauwe vliegenvanger of de holenduif. Zelfs een mooie kast voor een torenvalk is geplaatst op een hoge paal. Tezamen met een vleermuiskast, een egelverblijf en een groot en stijlvol insectenhotel biedt het veel mogelijkheden voor meer biodiversiteit.
Nu de lente toch eindelijk echt op het punt staat te beginnen, weten de leerlingen in ieder geval dat ze een mooie bijdrage hebben geleverd. De begraafplaatsen worden mede door hen, een mooiere plek voor planten, dieren en mensen. De eerste nieuwsgierige vogels zijn inmiddels gespot!