Kranslegging en herdenking in Dokkum

Vrijdag werd bij de monumenten Noorderdwinger en de Woudweg in Dokkum een krans gelegd voor de oorlog slachtoffers. Vertegenwoordigd waren 4 raadsleden t.w.: mevr. C. Klinkenberg, mevr. R. Slijver en de heren Woudstra, Folkertsma en burgemeester M.C.M. Waanders Bij het monument Noorderdwinger werd de kranslegging door de heer J. Woudstra, raadslid en mevrouw C. Klinkenberg, raadslid.

Het oorlogsmonument Noorderdwinger herdenkt 20 gefusilleerden, 14 verzetsdoden en ’17 Dokkumer oorlogsslachtoffers’. Ieder jaar worden op 4 mei de oorlogsslachtoffers herdacht. Enkelen van die 17 Dokkumer oorlogsslachtoffers werden al wel herdacht met hun naam, zoals de vier mannen die tijdens de mei-staking in 1943 werden doodgeschoten en de twee gedode gijzelaars bij de Woudpoort op 14 april 1945.  Op het monument staat het volgende: Dokkumers die wij hier gedenken 1940 – 1945. Doodgeschoten tijdens de Mei-staking 1943: Herman Adema, Wiebren Kooistra, Germ Ronner, Jouke Zijlstra.Doodgeschoten bij de bevrijding 14 april 1945: Piet Eekhof, Oege Monsma. Omgekomen bij bombardementen: Maria van Boerum, Geertruida van der Borg. Overleden aan de gevolgen van dwangarbeid: Johannes Bakker, Hendrik Dortmond, Sietze Kooistra, Petrus Heeger, Ruurd Pranger, Jan Schaafsma, Douwe Visser, Gerrit van Wageningen.

Kranslegging Woudweg
Ook de jaarlijkse kranslegging en herdenking aan de Woudweg in Dokkum vond vrijdag plaats. Het is dit jaar 71 jaar geleden ( 22 januari 1945) dat 20 gevangenen uit gevangenissen in Leeuwarden en Groningen zijn omgebracht aan de Woudweg in Dokkum. Dit gebeurde zeer gericht.

Gezamenlijk vertrok de groep naar het monument aan de Woudweg waar de kranslegging werd gedaan door burgemeester M.C.M. Waanders + dhr. J.J. Blom, comitélid en kranslegging namens het Dockinga college door Iris Dijkstra en Wesley Visser uit klas 2a van de VMBO Vakschool. Het programma werd met muziek en theater ondersteund door leerlingen van het Dockinga college o.l.v. Sjoek Nutma.

HET VERHAAL
Op 13 januari 1945 ontdekken de Duitsers bij een huiszoeking op de boerderij van Benedictus bij Aalsum wapens. Deze boerderij lag in de buurt van het wapendroppingsterrein bij Aalsum en de wapens waren ook van een dropping afkomstig. De arbeider, Geale Postma uit Driesum, werd gearresteerd. Daarna volgen er nog een aantal arrestaties. Eén van de arrestanten is dr. Gunster, de apotheker in Dokkum. Deze apotheker woonde toen in het Blokhuis, dat schitterende huis met trapgevels tegenover het stadhuis in Dokkum. De apotheek was het hoofdkwartier van de NSB in deze streek. De apotheker speelde een belangrijke rol in het verzet en hij  kende de gehele verzetsorganisatie in deze buurt. Het verzet had er groot belang bij om de apotheker uit handen van de Duitsers te krijgen. Op 19 januari worden drie arrestanten, waaronder Gunster, van Dokkum naar Leeuwarden vervoerd. De route gaat via De Valom, waar toen nog een opklapbrug was.

Het verzet besluit om bij De Valom de arrestanten te bevrijden. Ze draaien de brug een klein stukje open waardoor de auto moet stoppen. Het was de bedoeling om bij deze actie geen schot te lossen maar het gaat mis. Van beide kanten wordt geschoten. Eén Duitser (Maus), een topman van de S.D. (Sicherheits Dienst = veiligheidsdienst)  komt om en de Belgische chauffeur (De Keukelare) die voor de Duitsers werkte raakt zwaar gewond. Hij sterft  later aan zijn verwondingen. De bevrijdingsactie lukt, alleen Gunster raakt gewond aan zijn knie. In de auto zit ook de SD-commandant Grundmann. Hij overleeft de aanslag en weet te ontkomen. Hij is woedend en wil wraak voor wat er gebeurd is. De bevolking in De Valom houdt haar hart vast. Veel mannen duiken onder. Grundmann verzoekt de Duitse legerleiding om Dokkum te bombarderen. Dit gaat de Duitsers te ver. Ze besluiten om 20 gevangenen, afkomstig uit de gevangenis van Leeuwarden en Groningen, bij Dokkum neer te schieten. Twintig willekeurige gevangenen werden uit gevangenissen in Leeuwarden en Groningen door de Duitsers naar Dokkum gebracht.

Op 22 januari 1945 worden deze twintig gevangenen, zonder enige vorm van proces, aan de Woudweg bij Dokkum neergeschoten. Een aantal van hen (zoals Geale Postma) komt uit de streek rond Dokkum. De lijken blijven een dag liggen. Dit was de grootste massa-executie die er in Friesland heeft plaatsgevonden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Op de plaats waar deze misdaad zich voltrok staat nu een monument. Op twee stenen staan de namen van de twintig slachtoffers.

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail