LEEUWARDEN – De afgelopen periode evalueerde de provincie Fryslân de weidevogel-compensatie: de regels die gelden om de rust en openheid van weidevogelgebieden te behouden. De controle op die regels en het compensatiebeleid in de praktijk werken voldoende, maar er zijn wel verbeterkansen. Bijvoorbeeld een nieuwe werkwijze voor het afsluiten van beheercontracten voor de weidevogelcompensatiegebieden.
Sinds het ingaan van de weidevogelcompensatieregeling zijn er 146 projecten voorbijgekomen. Denk aan de aanleg van grote wegen zoals De Haak, van windparken, maar ook de bouw van nieuwe woonwijken. Bij 45 is er sprake van een compensatieverplichting. Hiervan hebben 32 projecten voldaan aan de verplichting, zijn er 12 nog in ontwikkeling en wordt voor één project de status nog onderzocht.
In totaal is er zo’n 9 miljoen euro binnengekomen in het weidevogelcompensatiefonds. Van dit budget is er door de jaren heen op 195 hectare agrarisch natuurbeheer uitgevoerd en is er zo’n 100 hectare aan weidevogelnatuurgebied gerealiseerd.
Verbeterkansen
De vraag of het compensatiebeheer effectief is geweest, is nu nog niet goed te beantwoorden. De manier van monitoren van het beheer is geschikt om op lange termijn en op provinciale schaal iets over het succes ervan te kunnen zeggen. Omdat het beheer nog maar korte tijd wordt uitgevoerd, lukt dat nu dus nog niet. Dit is één van de verbeterpunten uit de evaluatie.
Andere punten zijn het aanpassen van het compensatiebedrag, het verbeteren van de monitoring en het rapporteren en het vergoeden van het compensatiebeheer op dezelfde wijze als bij het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer en de Subsidie Natuur en Landschap.
Er is nog ruim 2,3 miljoen euro beschikbaar in het weidevogelcompensatiefonds voor nieuwe beheerprojecten. Maar een duidelijke werkwijze voor het af te sluiten beheer ontbreekt. In 2023 wordt dit uitgewerkt, waarbij de focus ligt op toekomstbestendig, langjarig en flexibel beheer.
Compensatieregeling
In Fryslân werken veel organisaties en grondeigenaren aan het behoud van weidevogels. Onder andere door weilanden vogelvriendelijk in te richten en te beheren.
Om de rust en openheid van de weidevogelgebieden te behouden, zijn er regels voor het compenseren van weidevogelgebied als er sprake is van verstoring door nieuwe ruimtelijke ingrepen. Bijvoorbeeld de uitbreiding van een camping, het plaatsen van een extra stalgebouw, de aanleg van een nieuwe weg of de ontwikkeling van een bos kunnen een gebied minder geschikt voor weidevogels maken. Die regels staan in de Verordening Romte Fryslân 2014.
Zorgt een nieuwe ruimtelijke ingreep voor meer verstoring van weidevogelgebieden dan er nu al is, dan moet de initiatiefnemer het belang van de ingreep aantonen en zorgen voor compenserende maat-regelen. Gaat het om 0,5 hectare of meer dat verstoord wordt, dan moet het gebied gecompenseerd worden. De provincie legt dan een financiële verplichting op. Dat geld wordt door de provincie ingezet voor compensatiegebied en beheer.
Op 25 januari behandelen de Staten de evaluatie van de weidevogelcompensatieregeling en de aanbevelingen.
Bijschrift foto: Impressie weidevogelcompensatie.