Kamer wil opheldering over apparatuur VS in Burum

Het Amerikaanse ministerie van Defensie heeft eigen apparatuur om satelliet-informatie op te vangen in het Friese Burum. Die apparatuur is, op afstand of op locatie, alleen toegankelijk voor Amerikaanse staatsburgers met speciale toegang. Dat blijkt uit onderzoek van Nieuwsuur.

It Grutte Ear noemen omwonenden het terrein met tientallen schotels: Het Grote Oor. Op het satellietstation in Burum is onder andere de Nationale Sigint Organisatie (NSO) gevestigd. De NSO valt onder het ministerie van Defensie en vergaart inlichtingen uit telecommunicatie voor de MIVD en de AIVD. De andere helft van het terrein in Burum is van het internationale bedrijf Inmarsat. Op dit commerciële deel van het satellietgrondstation staat de apparatuur van de Amerikaanse Defensie. Nieuwsuur heeft meerdere contracten gevonden tussen het Amerikaanse ministerie van Defensie en de Amerikaanse bedrijven Viasat en Northrop. Via de contracten wordt opdracht gegeven voor upgrades van software voor de eigen apparatuur in Burum. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie bevestigt dit.

“Het ministerie van Defensie heeft zijn eigen satellietgrondstation-apparatuur geïnstalleerd op het Nederlandse grondstation om zo aan te kunnen sluiten op een satelliet die landt in Burum. Het Amerikaanse leger betaalt huur, zogeheten telehousing, om onze apparatuur in Burum te kunnen plaatsen en om satellietservice te ontvangen.” De Amerikanen gebruiken de apparatuur bijvoorbeeld om voor het monitoren van de eigen troepen tijdens missies. Defensiedeskundige Ko Colijn: “Als de Amerikanen in Irak of Afghanistan iets doen, dan willen ze precies weten wie waar zit. En dat is informatie die in de hoofdkwartieren in de VS bekend moet zijn. Dat kan niet rechtstreeks gecommuniceerd, dat gaat weer via die satellieten, dus logistiek is dit vrij belangrijk.”

Burum blijkt inderdaad een belangrijke schakel in het Amerikaanse militaire netwerk te zijn. In een document op de website van de Amerikaanse overheidsdienst GSA staat: “Het United States Government Network van Inmarsat verschilt van commerciële netwerken in ontwerp, gebruik en gebruikers. Het netwerk wordt exclusief beheerd door één Amerikaans bedrijf en enkel bediend door Amerikaanse staatsburgers met een speciale clearance. USGN-grondstations bevinden zich in Hawaï en Nederland.” Via welk bedrijf de satellietdiensten in Burum precies verlopen is onduidelijk. Het Amerikaanse ministerie van Defensie en Inmarsat weigeren daar op in te gaan. “Het is ons beleid niet in te gaan op vragen over specifieke klanten, of dit nu commerciële partijen zijn of overheidsorganisaties. Maar ik kan bevestigen dat we diensten bieden aan vele overheden ter wereld en dat we werken binnen de juridische en regelstellende kaders van ieder land waar we actief zijn”, aldus de verklaring van Inmarsat. Een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Defensie wil niet ingaan op vragen over de Amerikaanse apparatuur in Burum. “Er staat geen Amerikaanse overheidsapparatuur op het Defensie grondstation. Inmarsat is een commercieel bedrijf op het gebied van satellietcommunicatie. Het is niet aan Defensie om vragen te beantwoorden over wat er gebeurt op bedrijventerreinen in Nederland.”

PvdA, SP, D66, GroenLinks, de ChristenUnie, de Partij van de Dieren en 50PLUS willen van minister Hennis-Plasschaert van Defensie weten wat de Amerikanen precies doen met de apparatuur in Burum. Van Raak (SP): “We moeten weten wat daar gebeurt. Het lijkt er in eerste instantie op dat het gebruikt wordt voor militaire inlichtingen, maar dat weet je dus niet. We hebben de afgelopen tijd gezien dat de Amerikanen elke mogelijkheid aangrijpen om te spioneren en ik wil wel van de Nederlandse regering, met name van minister Hennis weten wat de Amerikanen uitspoken en wat onze betrokkenheid daarbij is.” Ko Colijn: “Als de overheid werkelijk greep wil hebben op wat andere landen hier doen en in het vitale en hele delicate veiligheidssegment, dan zou de overheid dat precies in kaart moeten brengen. Maar ik denk dat de overheid dat niet meer doet en ik denk dat wij in dat opzicht ook wel allang niet meer soeverein zijn. Wij delen onze veiligheidsverantwoordelijkheid helemaal met andere landen.”

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail