WADDENGEBIED – Nederland is van 23 augustus tot 10 september 2021 gastland voor de internationale mijnenbestrijdingsoefening Sandy Coast 21. Naast Nederlandse en Belgische marineschepen, nemen zo’n vijftien marineschepen van de NAVO en zeshonderd militairen deel aan de oefening ten noorden van de Waddeneilanden. De laatste week van de oefening is de Eemshaven de oefenlocatie voor een havenbeschermingsoefening met marineduikers en explosievenopruimers.
Het doel van Sandy Coast 21 is het versterken van gereedheid, kennis en expertise op het gebied van mijnenbestrijding op zee en in havengebieden. Het oefengebied in de Noordzee biedt een uitdagende omgeving voor de deelnemende mijnenbestrijdingseenheden. Ondiep water, sterke stroming, dynamische zeebodem, wisselende weersomstandigheden en dat alles in de nabijheid van drukke scheepvaartroutes en windmolenparken. Verder is de oefening bedoeld om aansturing vanaf zee en vanuit een hoofdkwartier op land te beoefenen. In de Eemshaven wordt tijdens de gehele oefening een operationeel hoofdkwartier bemand.
Behalve marineschepen en hun opsporingsmiddelen, wordt er gewerkt met ondiep water duikteams en havenbeschermingsteams, waaronder personeel van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EODD). Zij komen in actie tijdens de havenbeschermingsweek. Hierbij werken de militairen intensief samen met lokale en regionale veiligheidsautoriteiten.
Nederland en België werken al jaren intensief samen bij mijnbestrijdingsoperaties. De komende jaren vervangen beide landen ook gezamenlijk de huidige mijnenjagers voor nieuwe schepen en systemen.
Oefenmijnen
“Het is een van de grootste marine-oefeningen die dit jaar in Nederland worden gehouden”, zegt luitenant ter zee André Eilander. Er zijn oefenmijnen in het gebied gelegd en die moeten allemaal worden opgespoord.
“We doen dit ten eerste om onze operationele gereedheid op peil te houden”, zegt Eilander. “Daarnaast is de Noordzee nogal een uitdagend zeegebied met troebel water, veel stroming en veranderende bodemomstandigheden. Dus het is ook een mooie manier om met zoveel mogelijk eenheden in de omstandigheden van de Noordzee te kunnen oefenen.”
Nog altijd bommen in Noordzee
Vissers op de Noordzee halen nog regelmatig explosief materiaal boven water, vertelt Eilander. “Dat kunnen oude vliegtuigbommen zijn of mijnen uit de Tweede Wereldoorlog. Soms worden er zelfs explosieven uit de Eerste Wereldoorlog gevonden. De Noordzee ligt daar nog steeds vol mee en dat kan nog steeds gevaarlijk zijn, met name voor de visserij.”
Luitenant ter zee André Eilander