LEEUWARDEN – Het voornemen van de provincie om de zorgplicht voor weidevogels aan te scherpen in de omgevingsverordening en actief te gaan controleren, levert talloze boze reacties op bij boeren. En niet alleen zij zien het absoluut niet zitten: ook de Bond van Friese Vogelwachten (BFVW) wordt er bepaald niet enthousiast van. De relatie tussen nazorgers en boeren komt hiermee onder druk te staan, vrezen zij. Nazorgers, waar er toch al te weinig van zijn, zullen afhaken en de weidevogels zijn de dupe.
Stel een boer wil gaan maaien, dan moet hij eerst contact zoeken met een nazorger van de BFVW of een andere deskundige, die zijn percelen vooraf gaat controleren op nesten of kuikens. De meeste boeren maaien voor hun eerste snede allemaal in dezelfde periode van pakweg veertien dagen. Voor die check vooraf op nagenoeg hetzelfde tijdstip, zijn er simpelweg onvoldoende deskundige mensen beschikbaar. De boer is afhankelijk van het weer en soms ook van de planning van de loonwerker en kan niet dagenlang wachten op een controleur. Deze regels die nu worden voorgesteld zijn niet werkbaar, ze werken frustrerend en absoluut niet motiverend om de weidevogel beter te beschermen. Sterker nog, de meeste boeren zorgen goed voor de weidevogels op hun land, maar met dergelijke
strakke regels neemt de motivatie af.
Even de feiten op een rij: de nieuwe beleidsregels zouden gaan gelden in de weidevogelkansgebieden en het open akkerland. Deze gebieden zijn zoekgebieden voor weidevogel- en akkervogelbeheer, waar dus niet iedere boer een beheervergoeding krijgt. De boeren die zgn. beheerpaketten met een ANLb-vergoeding (Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer) op bepaalde percelen hebben, (bijv. uitgesteld maaien of kruidenrijk grasland) worden door een collectief met beheerregisseurs ondersteund. De BFVW speelt daarin ook een belangrijke rol, met nazorgers en monitoring via de weidevogelApp. Hier is dus de zorgplicht wel geregeld. Maar de meeste boeren in die weidevogelkansgebieden hebben, o.a. door gebrek aan financiële middelen bij de provincie, geen beheervergoeding.
Juist aan hen moet je geen harde regels opleggen. In het zoekgebied zijn zij degenen, die zich in de toekomst nog meer willen inzetten voor de weidevogels. Frustratie gaat niemand over de streep trekken om mee te doen. Dat geven ook de Friese collectieven voor Agrarisch natuurbeheer (KBF) aan, die zich over de nieuwe regels ernstige zorgen maken.
ChristenUnie en CDA vinden dat de provincie uit moet gaan van het vertrouwen in de boer. In verreweg de meeste gevallen waar weidevogels broeden gaat het goed. Ten minste voor zover het de werkzaamheden op het land betreft. Predatie en te weinig provinciaal geld voor grotere leefgebieden zijn de echte grote bedreigingen voor de weidevogels. Er is meer uitgesteld maaien, plasdrasgebied en kruidenrijk grasland nodig.
Ga voor stimulerende oplossingen. Ga door met de campagne ‘Grutsk op greidefûgels’, het enthousiasmerende antwoord op de zorgplicht, waar ook de provincie aan bijdraagt. Steek het extra geld dat voor handhaving benodigd zou zijn zo mogelijk in beheervergoedingen, zodat er meer leefruimte voor weidevogels kan komen. Werk zoveel mogelijk mee aan predatiebeheerplannen en help de BFVW met de werving van nazorgers. Er zijn zoveel betere oplossingen denkbaar. Allinnich troch sa’n positive ynstek kinne de boer en de boarger wer grutsk wurde op al it jonge spul yn ‘e greide.
Wiebo de Vries
Fractievoorzitter ChristenUnie Fryslân
Attje Meekma
Statenlid CDA Fryslân