Over tien jaar wekt Fryslân tenminste vier keer zoveel schone energie op met zonnepanelen en windmolens. Dit plan leggen alle Friese gemeenten, provincie Fryslân, Wetterskip Fryslân aan hun volksvertegenwoordigers voor. Met grote, al bekende projecten komt de Friese elektriciteitsproductie op 2,3 TWh. De totale opgave voor Nederland is 35 TWh aan schone energie op land. Dit is afgesproken in het Klimaatakkoord en krijgt vorm in de Regionale Energie Strategie.
Op dit moment leveren windmolens, zonneparken en -velden gezamenlijk 0,55 TWh. Grote energieprojecten zorgen de komende jaren voor een toename van 1,75 TWh. Windpark Fryslân in het IJsselmeer levert daarvan de grootste bijdrage (1,34 TWh). Alle projecten in het plan zijn al bekend, hebben een vergunning en zijn in aanbouw of worden gebouwd. De energie die particulieren opwekken is niet meegenomen in de berekening.
Van het aardgas af
In het plan staat ook wat in Fryslân nodig is als alle huishoudens overgaan op andere soorten van verwarming dan aardgas. De overheden verwachten dat er lokaal veel oplossingen op maat komen. In Heeg zijn bijvoorbeeld al vergevorderde plannen om het hele dorp te verwarmen met warmte uit de Hegemer Mar. Gemeenten geven in 2021 per wijk aan wanneer ze van het aardgas af gaan en welke warmtebron daarvoor in de plaats komt.
Bouwstenen
Inwoners, belangenvertegenwoordigers en deskundigen denken de komende maanden mee om te bepalen welke ambitie Fryslân heeft voor het opwekken van schone energie. De volgende stap is beoordelen wat daarvoor nodig is en wat het betekent voor het Friese landschap. Het streven is een goede balans tussen lusten en lasten. Dit zijn de bouwstenen om tot een definitief plan te komen. Vanaf half april kunnen Friese inwoners aangeven hoe zij betrokken willen zijn bij het maken hiervan.
Op naar definitief plan
In mei beslissen alle gemeenteraden, Provinciale Staten en het Algemeen Bestuur of ze het plan overnemen. De maand erop dient de regio Fryslân de zogeheten concept-RES in bij het Rijk. Op 1 maart 2021 moet de definitieve versie van het RES er liggen.
Regionale Energie Strategie
Voor de overgang naar meer schone energie en minder CO2-uitstoot is het belangrijk om samen te werken over gemeentegrenzen heen. Daarom is Nederland ingedeeld in dertig energieregio’s; Fryslân is daar één van. Binnen de regio’s werken overheden, inwoners, bedrijfsleven, netbeheerders, energiecoöperaties en maatschappelijke organisaties samen aan de energietransitie. Hun afspraken leggen ze vast in een Regionale Energie Strategie (RES).