LAUWERSOOG – Voor de toekomst van de platte oester in de Waddenzee breekt een cruciale tijd aan. Nadat het schelpdier in het wild veel voorkwam, en niet alleen in de Waddenzee, is het zo goed als verdwenen. In Lauwersoog ligt een klein aantal oesters, dat kan helpe om het tij te keren.
Er is geëxperimenteerd op het oostelijke Wad met een kleine populatie oesters die is gevonden tussen Texel en Vlieland. Die groep heeft geen last van een ziekte die de oesters op andere plekken plaagt. Nu die proef van het Programma naar een Rijke Waddenzee klaar is, ligt wat daar van over is nu in Lauwersoog bij visser Barbara Rodenburg in een bak om nieuwe oesters te kweken, zodat die mogelijk weer kunnen worden uitgezet. Rodenburg heeft een belangrijke rol gespeeld bij de proef: “Wij hebben jonge oestertjes in zakken in rekken op verschillende plekken in de Waddenzee neergezet.”
Veel platte oesters overleefden dat niet, maar vooral de oesters die ondiep lagen, deden het beter. Dat was onverwacht. Volgens Michiel Firet van het Programma naar een Rijke Waddenzee geeft dat aan dat er toch wel iets mogelijk is in het Wad voor deze soort, die als oesterriffen van grote betekenis kan zijn voor het leven onder water. Omdat ook op andere plekken veel oesters zijn doodgegaan, is het onzeker of het Wad geschikt is voor het terugkeren van de soort. “We hebben hier nog wat platte oesters en de bedoeling is om die toch in te zetten om meer te leren”, zegt Rodenburg.
Bekijk hieronder de reportage van Omrop Fryslân over de Waddenoesters
Het project stopt op onder de paraplu van het Programma naar een Rijke Waddenzee waarmee er formeel nog geen nieuwe bestemming is voor deze ‘Waadoesters’. Er zijn wel andere oesters op het Wad, maar dat zijn exoten; de Japanse oester. Rijkswaterstaat geeft als beheerder van het natte Wad aan dat ze niet actief de platte oester willen terugbrengen naar het Wad.
Het alternatief is dat de oesters dat zelf voor elkaar krijgen, maar de voortplanting gaat als een kilometer per jaar, waarbij ongeschikte locaties die uitbreiding ook kunnen stoppen. In de Noordzee zijn ze wel uitgezet door het Wereld Natuurfonds.
Michiel Firet van het Programma naar een Rijke Waddenzee vraagt om ruimte om het er nog een keer over te hebben: “Programma naar een Rijke Waddenzee draagt deze ontwikkeling van de platte oester over aan het natuurherstelprogramma van de Waddenzee waar Rijkswaterstaat, RVO en Staatsbosbeheer mee bezig zijn. En mijn voorstel is om dit gesprek in samenwerking met deze partijen goed te voeren.”
“Dan kan de keus zijn dat we niets doen en we de natuur de kans geven. Wat er in ieder geval moet gebeuren, is dat we de hele Waddenzee goed monitoren om te kijken waar de geschikte plekken zijn, hoe het er daar uitziet en komt ‘ie daar al voor. Een voorzichtige keus is wel goed, maar dan wel in samenwerking met alle partijen die daar wat van vinden.”