JISTRUM – Boerendaken hebben een grote potentie voor zonne-energie, toch blijven veel daken van stallen en schuren nog onbenut. Om agrariërs te helpen om de stap naar duurzame energie daadwerkelijk te maken, heeft vereniging Noardlike Fryske Wâlden (NFW) gewerkt aan een collectieve aanpak. Hierin heeft NFW haar leden geholpen met de subsidieaanvraag (SDE+) en de uitvoering van een kosten-batenanalyse. Op vrijdag 3 juli 2020 nam gedeputeerde Sietske Poepjes (o.a. Energie) samen met wethouder Andries Bouwman van Tytsjerksteradiel (o.a. Duurzaamheid en bestuurlijk opgavetrekker duurzaamheid ANNOII) en Wout van Vulpen, vice voorzitter van NFW een van de eerste gerealiseerde boerenzonnedaken officieel in gebruik. Dit vond plaats op het erf van Mts. Broersma – Van der Meer in Jistrum.
Gedeputeerde Sietske Poepjes: “Feriening Noardlike Fryske Wâlden lit sjen dat hja mei de júste stipe boeren derop oantrune kin om oer te stappen op grienestroomproduksje. Dit is in moai foarbyld foar oare agraryske kollektiven yn Fryslân én Nederlân. De lânbou kin sa in wichtige rol spylje by de oerstap nei skjinne enerzjy.”
Wethouder Andries Bouwman: “Ik ben ‘grutsk’ op de boeren in dit project die hun daken beschikbaar stellen voor het opwekken van zonne-energie. Juist het gebruik van daken is zo mooi, hiermee gebruiken we de daken optimaal. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Hiermee zetten we een mooie stap in de energietransitie in deze regio en onze gemeente. We staan voor een grote opgave en dit is weer een belangrijke concrete stap naar een energieneutrale toekomst.”
Kosten-batenanalyse
De kosten-batenanalyses bestonden uit de berekening van onder andere de kosten voor dakverzwaring en verzwaring van het lokale elektriciteitsnet. In totaal is voor 27 locaties SDE+ subsidie aangevraagd. Op tien locaties worden de daken daadwerkelijk benut. De andere locaties zijn afgevallen vanwege te hoge aansluitkosten voor het verzwaren van de netcapaciteit of omdat er geen ruimte meer op het net aanwezig was om nog energie te kunnen leveren. De inzet vanuit de vereniging is medegefinancierd door ANNO (Agenda Netwerk Noordoost-Fryslân) en de provincie Fryslân.
Plattelands Energiebedrijf
Om deze collectieve aanpak te vergroten en de opgewekte groene energie op termijn ook beschikbaar te stellen voor de inwoners van de regio, werkt vereniging Noardlike Fryske Wâlden aan de oprichting van een Plattelands Energiebedrijf (PEB). Dit energiebedrijf kan deelnemers ontzorgen en bewoners betrekken waardoor de opbrengsten van de duurzame energieproductie direct in de regio terecht komen. De provincie stelt budget beschikbaar voor de ontwikkeling hiervan.
Uitvoering
Koninklijke Damstra Installatietechniek uit Driezum voerde de installatie bij Mts. Broersma – Van der Meer uit.
Vereniging Noardlike Fryske Wâlden
De Noardlike Fryske Wâlden is een vereniging met als werkgebied Noordoost-Fryslân en Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden. Het overgrote deel van de bijna 800 leden, boeren en particulieren, zorgt met (agrarisch) natuur- en landschapsbeheer voor het behoud van dit bijzondere landschap en de boerenlandvogels.
De vereniging streeft naar een vitale landbouw, midden in de ‘mienskip’, die is vervlochten met het cultuurhistorische landschap en bijbehorende natuurwaarden.