Fietstocht langs oude melkfabrieken

FEANWÂLDEN – De jaarlijkse Schierstins-fietstocht staat deze keer in het teken van de oude zuivelfabrieken. De ruim 40 kilometer lange route van zaterdag 12 augustus kan van 10.00 tot 13.00 uur gestart worden aan de Haadstrjitte 1 te Feanwâlden. Friesland heeft volgens onderzoekers wel 171 zuivelfabrieken gekend. Eén op de drie dorpen had zo ongeveer een eigen fabriek, vaak de enige industrie op het platteland. Sommige gingen al snel ten onder, maar veel zuivelfabrieken hielden het vol tot de jaren ´70. In Noordoost Friesland is alleen nog de ´Twee Provinciën´ van FrieslandCampina in vol bedrijf.

De meeste gebouwen zijn echter nog niet verdwenen. Het is gemakkelijk om een route samen te stellen langs voormalige zuivelfabrieken. In Feanwâlden stond de eerste zuivelfabriek van Friesland aan de spoorlijn Leeuwarden-Groningen, van 1879-1969. Alleen een bord herinnert nog aan deze plaatselijke industrie, het oudste gedeelte pronkt nu in het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem. De voormalige ´Trynwâlden e.o.´ in Gytsjerk is één van de best bewaard gebleven zuivelcomplexen van de provincie. Fabrieksgebouwen, directiewoning en een rij arbeiderswoningen sieren de Rinia van Nautaweg. Diverse bijzondere bedrijven en bedrijfjes zijn nu gehuisvest in de diverse onderdelen, waaronder de design-interieurwinkel De Holder en kringloopwinkel Samuël, die ook te bezoeken zijn tijdens de fietstocht.

In Garyp is in het fabriekscomplex een huisartsenpraktijk en kinderopvang gevestigd. De ingekorte fabriekspijp laat zien dat ook hier een melkfabriek stond. Een particuliere zuivelfabriek tussen De Tike en Sumar legde reeds voor 1940 het loodje en herbergt sinds die tijd een matrassenfabriek. De melkfabriek van Burgum heeft het tot 20 jaar geleden volgehouden en omvat nu diverse alternatieve bedrijfjes en is theaterlocatie. Onderweg duikt ook nog een beeld van de Melkstaking op in april/mei 1943, waarbij diverse stakers door de bezettende Duitse macht om het leven werden gebracht.

Als slagroom op de taart is op de route een pontvaart ingepland, altijd leuk voor de fietser. De starttijden van de fietstocht zijn 10.00-13.00 uur vanaf de Schierstins. 17.00 uur is de eindtijd. Inlichtingen via info@schierstins.nl en telefoon 0511-472937.

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail