AUDIO: Een Sonac-biovergister bij Burgum-Sumar is nog lang geen uitgemaakte zaak

SUMAR – Een biovergister die op het terrein van de fabriek Sonac moet komen, roept veel weerstand op. Bewoners in Burgum en Sumar zijn bang voor stankoverlast en luchtvervuiling schrijft Omrop Fryslân.

De biovergister wordt zo’n 24 meter hoog. Dat zorgt voor ophef bij de omwonenden. Op een speciale avond over de biovergister, georganiseerd door de gemeente Tytsjerksteradiel, kwam dinsdag een honderdtal omwonenden af. Er was veel spanning in de zaal en er werden diverse verwijten gemaakt.

Op de bijeenkomst spraken partijen uit alle hoeken van de gemeenschap. Gezondheidsorganisatie GGD, milieuorganisatie FUMO, omwonenden zelf en Sonac. De avond was bedoeld om de omwonenden te informeren en te laten inspreken. De gemeente zou eerder al een besluit nemen, maar kon er toen niet uitkomen. Ze hebben gevraagd om uitstel.

‘Bloedrode stroom’
De gemeente moet de komende tijd zien of het draagvlak onder de bewoners groot is. Dat moet nog maar blijken, want de insprekers hebben het onder andere over een ‘bloedrode stroom die groen wordt gemaakt.’

Toch zijn er ook andere geluiden te horen. “Wij stemmen niet tegen”, zegt Anco van der Vliet uit Burgum 2040. Die groep wil Burgum toekomstbestendig maken. “Sonac is niet het probleem, maar de geur. Dat moeten wij in samenwerking aanpakken.” Deze opmerkingen zorgden wel voor onrust en gemompel in de zaal.

‘Dit moet je niet willen’
“Wij moeten dit niet zo dicht op de woningen willen”, zegt Jellie Herder van Biovergistervrij Burgum op de bijeenkomst. Biovergisterijsvrij Burgum is opgericht door omwonenden met zorgen. “Hoe meer we lezen in de rapporten, hoe meer we denken: dit moeten we niet willen. Ze komen hiermee in de zwaarste categorie risicofabrieken. In Son zijn er ongelukken gebeurd en dat halen we dan niet naar Burgum toe, mag ik hopen? Sonac wordt ook nog eens afvalverwerker. Dus zij gaan van alleen slachtafval naar van alles, waaronder ook mest en dat stinkt flink.”

Zowel de Plaatselijk Belangen van Sumar als Burgum maken zich zorgen. Zij vinden het vooral jammer dat er veel vragen in de dorpen leven, maar dat de antwoorden uitblijven. “Het is ook complexe materie”, zegt Richine Postma-van der Hoek. Zij volgt het dossier uit naam van Plaatselijk Beland Burgum. “Als je dan alle rapporten leest, spreekt de ene soms de andere weer tegen. Wat is dan het goede antwoord?”

Jellie Herder en Greetje Douma van biovergistervrij Burgum

 

Stankoverlast
Vooral de stankoverlast was een belangrijk punt op de bijeenkomst. Richard Dijkstra, directeur van de Sonac, gaf een toelichting. “Wij doen er alles aan om de overlast te verminderen.” De fabriek heeft een vergunning voor de stankoverlast, de zogenaamde geuremissie. Daar zit de Sonac op dit moment onder. Dijkstra zegt: “We blijven met de vergister binnen de vergunning.” In de zaal reageert een omwonende: “Dus het gaat extra stinken!”

“Stel je hebt een vergunning van honderd procent geur”, zegt gemeenteraadslid Binne de Vries van BVNL. “Je zit nu op 50 en je gaat naar 80. Dan blijf je binnen de vergunning, maar de overlast gaat wel omhoog. Dat is niet wat wij willen.” Sonac kan geen garantie geven dat er minder overlast komt. “Maar wij doen er alles aan om zoveel mogelijk te beperken.”

Sonac hoopte de zorgen weg te halen op de avond. Zij willen inzetten op een Denox-installatie, dat moet de vervuiling tegengaan. “Wij zien en horen ook dat er veel vragen en zorgen zijn”, zegt Richard Dijkstra, directeur van de fabriek. “Maar wij duiken daar ook niet voor weg. Wij willen de mensen helpen. Wij willen een goede buur zijn en niet de vervuiler. Daarom zijn wij hier vanavond ook.”

“Wij realiseren ons dat we bij bepaalde weersomstandigheden goed te ruiken zijn”, zegt Dijkstra. “Maar dat willen wij dan ook aanpassen. We hebben een techniek toegepast dat de geur zoveel mogelijk beperkt. Deze installatie zorgt ervoor dat er een grote slag op het gebied van verduurzaming wordt gemaakt. We kunnen 12.000 huishoudens van groen gas voorzien. Dat is voor de regio.”

Directeur Richard Dijkstra van Sonac 

 

Zorgen blijven

Toch haalt het bij Herder de zorgen niet weg. “Ze zetten in op een denox-installatie, maar in verschillende rapporten staat elke keer een andere uitkomst van de werking van zo’n installatie. Zo komt vaak naar voren dat die niet zouden werken en dat lijkt me niet echt iets waar je dan op kunt varen. Naast dat weet je niet wat dit voor het water doet. Het gaat niet alleen om de lucht, maar ook over de waterkwaliteit.”

Beide dorpsbelangen zien ook dat het een lastige kwestie is. “De provincie moet de vergunning geven omdat het eigenlijk boven de gemeente uitstijgt”, zegt Postma-van der Hoek. “Het verwerken van dode dieren is specifiek en dus moet je er ook andere wetgeving voor hebben. De gemeente kan dit wel keren, want als die een kruisje zetten, dan kan de provincie er niet mee aan de slag.”

De gemeente zou eerder een besluit nemen over de vergunning, maar kon er toen niet uitkomen. Zij wilden meer tijd hebben. Postma-Van der Hoek zegt dat de antwoorden op alle vragen snel moeten komen. “Als die rapporten elkaar zo tegenspreken dan weten omwonenden en burgers het ook niet meer. Daar moet gewoon duidelijkheid komen en iedereen moet zich aan de afspraken houden.”

Nog niet klaar
Het dossier is nog niet klaar. 7 december volgt nog een open podium waar bewoners kunnen inspreken over het onderwerp. Een week later, op 14 december, neemt de gemeenteraad het uiteindelijke besluit of zij de verklaring wel of niet willen afgeven.

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail