SCHIERMONNIKOOG – Wetterskip Fryslân wil over vijf jaar op Schiermonnikoog de kust sterker maken om zo overstromingen in de toekomst te voorkomen. Een dijkverhoging moet de eilandbewoners en hun bezittingen beschermen tegen de gevolgen van de klimaatverandering.
“De inloopspreekuren worden tot nu toe nog niet zo goed bezocht”, vertelt Johannes Veenstra, omgevingsmanager Wetterskip Fryslân. Op het gemeentehuis op iedere eerste dinsdag van de maand kunnen mensen langskomen. “Wij zitten nu ’s middags ook in de bibliotheek, dan is de drempel misschien wat lager.”
“Twee jaar geleden is er een keuring geweest, daar bleek dat de dijk niet sterk genoeg is aan de buitenkant”, legt Veenstra uit. “Ook in het duinentraject ligt er op sommige stukken niet genoeg zand tussen de kering en de Noordzee. Dan moet je aan het werk, de boel sterker maken.”
Er wordt nu al over nagedacht, maar het zal pas over vijf jaar gebeuren. Dat is niet omdat het een moeilijk traject is, zegt Veenstra. “Technisch gezien niet, maar we zitten in het Waddengebied. Als je een dijk sterker wilt maken moet je vaak hoger en als je hoger wilt moet je vaak breder. Dan kom je aan de ruimte.”
Bovendien moet er worden gekeken naar de manier waarop de dijk wordt verbeterd. “Het kan traditioneel of op moderne wijze. Het kan hoger, hoger en hoger en dan is het over een paar jaar weer aan de beurt. Misschien moet je dat eens anders doen.”
“Daarnaast hebben het Rijk, de provincie en het Wetterskip ook duurzaamheidsambities.” Veenstra legt uit dat de dijk normaal zou worden verbeterd met asfalt, steen en klei, dat ver weg moet komen. “Dat heeft een grote CO2- en stikstofuitstoot. Dat willen we eigenlijk anders.”
Dat kan ook anders: er ligt slib en zand in de Noordzee. “De vraag is welke kwaliteit dat slib heeft en als dat zo kan rijpen dat dat een goede klaagoord wordt.”
“De dijk versterken voor de komende vijftig jaar lukt wel, maar we kijken ook verder vooruit.” Volgens Veenstra kun je niet oneindig blijven ophogen. “Misschien moet je wel over naar een waterkerend landschap. Het zou ook kunnen dat de weg meer een zachte overgang wordt tussen natuur en landbouw.”
Veenstra hoopt in ieder geval op een optie die de natuur zo weinig mogelijk beïnvloedt. “Misschien kun je de dijk zo bouwen dat het allemaal mooi in elkaar over loopt. Dat proberen wij ook.”
Mensen hebben volgens Veenstra regelmatig de opvatting dat een dijk een eenvoudige verhoging is. “Het ziet eruit als een gewone bult, maar er komt veel meer bij kijken.” Om mensen beter te informeren geeft het Wetterskip daarom in januari een masterclass ‘dijken voor beginners’.