De metaverse: wat moet ik mij daarbij voorstellen?

LEEUWARDEN – De metaverse, het lijkt op dit moment wel het favoriete internetwoord te zijn. Het is een soort van digitale wereld waar iedereen kan vertoeven. En het bekt nog eens goed ook. Maar wat moet je je daarbij voorstellen en hoe zal dat allemaal werken? Het enige eerlijke antwoord: in de praktijk weten we dat nog niet en is het vooral nattevingerwerk.

Niemand weet wat de metaverse brengt

Laten we eerst duidelijk zeggen dat er nog niet echt een welomlijnd idee is van hoe de metaverse eruit zal komen te zien. De manier waarop we op dit moment over de metaverse spreken, is te vergelijken met hoe men in de jaren zeventig en tachtig over het internet sprak. Iedereen had het er toen wel over, maar niemand wist echt hoe het zou werken en wat er mogelijk zou zijn. Sommige voorspellingen waren juist, op andere punten is het internet nooit geworden wat de mensen ervan hadden verwacht en tegelijkertijd heeft het internet ons meer geboden dan we durfden te denken. Socialemediaplatformen, online bankieren, AR-toepassingen, online games, digitale valuta en virtuele vergaderingen: de mogelijkheden zijn uiteindelijk heel ruim gebleken.

Het woord metaverse verscheen voor het eerst in de roman Snow Crash uit 1992. Volgens de auteur Neal Stephenson is het een allesomvattende digitale wereld die naast de echte wereld bestaat. Zo zien grote bedrijven als Meta het ook: met een enkele digitale avatar betreed je een virtuele wereld waar je allerlei dingen kan doen. Het is niet meer of minder dan de volgende stap op het gebied van internet. Eerst was internet vooral op tekst gebaseerd (webpagina’s en mails), vervolgens werd het steeds meer multimediaal (videoplatforms en livestreams) en nu stapt men over naar 3D-internet: een gedeelde virtuele, interactieve en hyperrealistische ruimte op het internet. Momenteel bestaan er al kleine metaverses, denk maar aan Decentraland, maar is het allemaal nog heel gefragmenteerd. Er is nog niet zoiets als een overkoepelende, open metaverse.

Mogelijkheden van de metaverse

Voor gebruikers biedt de metaverse veel voordelen, omdat ze het internet op een tastbare manier ervaren. Het gaat dan niet alleen om entertainment, maar ook om het onderhouden van sociale contacten, het volgen van onderwijs of het vergaderen met collega’s. Mensen leren veel meer door middel van praktijkervaring dan door te lezen in boeken, terwijl de metaverse een veilige omgeving biedt om deze ervaring op te doen. De echte waarde van de metaverse ligt met andere woorden in de toegevoegde waarde voor het echte leven van mensen. Hierdoor zijn deze werelden veel minder parallel dan de roman Snow Crash ooit deed uitschijnen.

Ook vanuit economisch oogpunt liggen er heel wat mogelijkheden. Bedrijven kunnen er bijvoorbeeld op een heel tastbare manier hun doelpubliek bereiken. Ook zullen er digitale winkels bestaan waar mensen spullen kopen, wellicht in de vorm van NFT’s. De eerste bedrijven spelen daar nu al op in. Zo is er bijvoorbeeld het handelsplatform metaverse profit dat in het bijzonder focust op de NFT-handel in de metaverse.

Gevaren van de metaverse

Er zijn ook mensen die de metaverse kritisch benaderen. Mensen vragen zich af of het wel veilig is om er te vertoeven. Het is niet voor niets dat het verhaal van Neal Stephenson zich in een dystopische wereld afspeelt. Eerder is een vrouw virtueel verkracht en hebben privacy-experts toch wel wat bezwaren gemaakt. Maar eigenlijk weten zij, net als wij, nog niet hoe de metaverse eruit zal komen te zien. Het is in ieder geval wel goed dat er alvast wordt nagedacht over de mogelijkheden én over de gevaren, ongeacht wat de toekomst brengt.