DOKKUM – De nieuwe coalitie in de gemeente Noardeast-Fryslân wil een structureel asielzoekerscentrum, los van de landelijke spreidingswet. Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) staat positief tegenover dit plan, zolang het past binnen de voorwaarden voor kleinschalige opvang, laat een woordvoerder aan RTV NOF weten. Volgens het COA zijn locaties van minder dan 150 plekken met een looptijd van minimaal vijf jaar mogelijk, waarbij bewoners relatief zelfstandig wonen. Donderdagavond worden de nieuwe wethouders en het akkoord besproken in een raadsvergadering in Dokkum. De afgelopen dagen kwam er vanuit verschillende politieke hoeken kritiek op het ‘ontheemden’ vraagstuk.
Eerder dit jaar hebben COA en de gemeente Noardeast-Fryslân een traject doorlopen voor een AZC voor 250 personen in Dokkum, waarbij drie locaties in beeld waren. In juli 2024 is er een motie in de gemeenteraad aangenomen om onderzoek te doen naar wat er maximaal haalbaar is om statushouders in deze gemeente te huisvesten. Daarnaast werd, gezien de uitslag van het draagvlakonderzoek, afgezien van het voornemen van de bouw van een permanent AZC op de door het college voorgedragen voorkeurslocaties. Gesprekken na de aanpassing van de plannen met betrekking tot een AZC in Noardeast-Fryslân van 250 naar 100 personen hebben nog niet plaatsgevonden met het COA.
De plannen van de nieuwe coalitie vallen volgens het COA onder kleinschalige opvang. “Met reguliere kleinschalige opvang bedoelen we locaties met minder dan ongeveer 150 plekken en een looptijd van bij voorkeur meer dan vijf jaar. Er zijn twee basisvarianten: een dependance en een zelfstandige locatie. Als er een AZC binnen 45 minuten reistijd met het openbaar vervoer is of komt, is een dependance een optie. Als dat niet het geval is, wordt het een zelfstandige locatie. Op kleinschalige locaties wonen bewoners zelfstandiger dan in een AZC, omdat er geen permanente begeleiding is. Voor bijvoorbeeld een doktersbezoek, taallessen of recreatieve activiteiten gaan zij naar de hoofdlocatie of maken gebruik van gemeentelijke voorzieningen. Kleinschalige opvang is duurder dan opvang op grotere locaties en was voorheen financieel niet haalbaar. Maar net als onze samenwerkingspartners merkt het COA dat kleinschaligheid belangrijk is voor lokaal draagvlak en nodig is om meer verspreide, langdurige opvanglocaties te realiseren”.
De huidige spreidingswet verdeelt de opvang van asielzoekers per provincie en gemeente. Fryslân moet 3391 asielzoekers opvangen, waarvan 234 in Noardeast-Fryslân. Het COA zal in verdere gesprekken met de gemeente onderzoeken hoe een kleinschalig AZC van 100 personen past binnen deze taakstelling en de algemene voorwaarden voor opvanglocaties. Het COA benadrukt dat een stabiel opvanglandschap in Nederland afhankelijk is van samenwerking met gemeenten. In andere delen van het land lopen momenteel ook gesprekken over kleinschalige opvang, die volgens het COA bijdragen aan een meer verspreid en langdurig opvangsysteem.