Interview Bouke Oldenhof: ‘Titus brengt geloofsgesprek op gang’

Voor Bouke Oldenhof was het heel apart om een script te schrijven over een aankomend heilige, terwijl hij zelf niet gelovig is. ,,Als scriptschrijver mocht ik even Titus zijn leven lenen. Dat was heel bijzonder.’’

De grootste verrassing voor Bouke Oldenhof tijdens het schrijven van het script was dat de gelovige mysticus Titus Brandsma in zijn tijd het Godsbeeld ter discussie stelde. ,,Wie is God? Daar wordt nooit over gepraat. Waarom gelooft de één wel en de ander niet? Nog steeds is dat heel actueel. Ik kwam het zelf tegen in ons eigen dorp Tijnje, toen de openbare en christelijke basisscholen gingen fuseren. Door met elkaar in gesprek te gaan over de identiteit van de school blijkt dat je dichter bij elkaar staat dan je denkt. Dat is ook het mooie aan theater. Het brengt mensen in twee uren tijd dichter bij elkaar doordat ze samen even het leven van een ander mogen lenen. In dit geval het leven van Titus.’’

In de voetsporen van Titus
Toen producent Sjoek Nutma hem vroeg om het script voor TITUS te schrijven zei Bouke Oldenhof meteen ‘ja’. Titus Brandsma heeft namelijk een belangrijke rol in het leven van zijn vader – Harm Oldenhof – gespeeld. Hij heeft zelfs nog college bij hem gevolgd aan de universiteit in Nijmegen. Maar belangrijker nog, Harm Oldenhof was actief in allerlei organisaties die door Titus waren opgericht, zoals de provinciale onderwijsraad (later Afûk), de Fryske Academie en Frisia Catholica, de vereniging voor wetenschappelijk onderzoek naar de kerkgeschiedenis van Friesland. ,,Mijn vader trad als het ware in de voetsporen van Titus Brandsma. Twee jaar geleden is hij overleden. Het laatste boek dat mijn vader las was de biografie van Ton Crijnen: Titus Brandsma, de man achter de mythe. Het boek dat ik gebruikt heb als belangrijke informatiebron voor mijn script.’’

Niet op een voetstuk
Vanwege het verleden dat zijn vader met Titus had, voelde Bouke Oldenhof zich met hem verbonden. Daar komt bij dat hij vroeger op een katholieke school zat in Bolsward, de geboorteplaats van Titus. En één van de familieleden van Titus is zijn oude kleuterjuf. Bij de familie Oldenhof thuis werd wel over Titus Brandsma gesproken. ,,Maar mijn vader was niet iemand die mensen op een voetstuk plaatste. Dat deed hij dus ook niet met Titus. Hij was een nuchtere Fries. Net als Titus zelf. Zo gaat het verhaal dat Titus toen hij hoogleraar was in Nijmegen regelmatig de groenteboer hielp om de handkar over de heuvel te duwen. Ze liepen dezelfde route. Dat zegt iets over hoe hij was.’’

Aparte tegenstelling
Tijdens het schrijven van het script ontdekte Oldenhof een aparte tegenstelling. ,,Het is ongelofelijk wat Titus in zijn leven allemaal heeft gedaan. Hij zette zich in voor de katholieke kerk, onderwijs, journalistiek, wetenschap, de Friese taal en cultuur. Hij was alleen maar aan het werk. Daartegenover was hij op zoek naar innerlijke rust. Dat herken ik ook in deze tijd. Mensen zijn hele dagen druk aan het werk en als ze een uurtje vrij hebben moeten ze naar yogales om de rust op te zoeken. Ook Titus maakte zich vreselijk druk om de stilte te zoeken. Die rust vond hij in de verstilling van de Spaanse mystica Teresa van Avila uit de Middeleeuwen, zijn grote liefde.’’

‘Ik hoorde Joop praten’
Of Bouke Oldenhof tevreden is over het script? Dat weet hij pas na de laatste voorstelling. ,,Want ik schrijf dit niet voor mezelf, maar voor het publiek. In eerste instantie hoop ik dat de regisseur geïnspireerd raakt door het script. Gelukkig heeft Bruun Kuijt, de regisseur van TITUS, het script omarmd. Ook vind ik het prachtig om te zien hoe Theun Plantinga – een oud leerling van mij – zich de rol van Titus helemaal eigen maakt. Het is een hele andere rol dan de kluchtige, vrolijke rollen die wij van hem gewend zijn. Ook vind ik het mooi dat Joop Wittermans de duivel speelt. Toen ik dat hoorde heb ik de hele rol van de duivel door de machine gehaald. Zonder dat hij het weet heeft hij me enorm geholpen, want tijdens het schrijven hoorde ik Joop praten.’’

Geloofsgesprek op NPO1
Bouke Oldenhof hoopt dat TITUS mensen samenbrengt. En dat er op basis van de voorstelling gesprekken plaatsvinden tussen gelovigen en niet-gelovigen. ,,Het is zo’n stuk die je een spiegel voorhoudt en waar je nog lang over nadenkt. Dankzij Titus. Omdat wij tijdens de voorstelling even zijn leven mogen lenen.’’

Op 26 mei is Bouke Oldenhof samen met Theun Plantinga te zien in het programma Geloofsgesprek van Leo Fijen op NPO1.

De voorstelling TITUS is van 31 mei tot en met 10 juni te zien in de Bonifatiuskapel in Dokkum. Kaarten zijn verkrijgbaar bij de Jumbo in Dokkum, de Evangelische Boektiek of via www.titus2019.nl

© Tekst: Klasina van der Werf

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail