OENTSJERK – Nederland stond jaren in de top drie van meest verkeersveilige landen. Maar het staat nu op plek zeventien. Het is een logisch gevolg van het landelijk beleid van de laatste tien jaar, zegt Sipke van der Meulen uit Oentsjerk. Van der Meulen is al 37 jaar deskundige op het gebied van verkeersveiligheid bij het Regionaal Orgaan voor de verkeerveiligheid in Fryslân (ROF). Hij gaat binnenkort met pensioen.Van der Meulen deed zijn verhaal in het radioprogramma Buro de Vries van Omrop Fryslân.
“Grote maatregelen op het gebied van verkeersveiligheid zijn niet genomen, want het beperken van de individuele vrijheid paste niet bij de kabinetten die we hebben gehad”, verzucht hij. “We proberen dat regionaal wel op te vangen, maar we moeten eerlijk zijn: dat lukt niet. De dalende trend van het aantal verkeersdoden is hier ook tot stilstand gekomen. Platgeslagen is de conclusie dat er nu verkeersdoden vallen door te weinig beleid.” Landelijk beleid als het verplichten van de bromfietshelm en autogordel, maar ook maximumsnelheden in allerlei gebieden hebben enorm geholpen om het aantal doden en zwaargewonden te verlagen. Nu staat dat stil.
Alcoholslot van tafel
Als voorbeeld noemt Van der Meulen het alcoholslot. Zo’n slot voorkomt dat iemand met drank op toch auto kan rijden. Met die maatregel zijn veel ongelukken voorkomen, want een relatief kleine groep drankrijders zorgt voor veel ongelukken. “Het alcoholslot is echter weer van tafel gehaald vanwege juridische problemen. Ik ben misschien wat simpel in die dingen, maar ik zeg: los het op. Nu laten we die mensen gewoon hun gang gaan. “Verkeerseducatie is op zichzelf in ons land best leuk geregeld, vindt Van der Meulen. “Het begint vaak al bij de peuterspeelzalen, daarna natuurlijk op de basisschool en dan al snel in voorbereiding op het rijbewijs. Als ze dat eenmaal hebben, raken we de verkeersdeelnemers echter lang kwijt: wel vijftig jaar.”
Het streven moet nul zijn
Pas met 75 jaar worden de meeste mensen weer gekeurd. “Er vallen landelijk nu zo’n 600 à 700 doden in het verkeer en er zijn nog eens zo’n 20.000 ernstig gewonde verkeersslachtoffers. Dat moet je natuurlijk nooit accepteren. Nul is utopisch, dat begrijp ik ook wel, maar je moet er wel naar streven.”
Dat vindt Van der Meulen belangrijk. “We kunnen toch niet zeggen dat het streven 300 verkeersdoden is? Misschien dat je eerst het aantal door de helft wilt hebben, maar ook daarna mag het niet ophouden”, vindt hij.
Elektrische fiets
De opkomst van de elektrische fiets wordt vaak genoemd als oorzaak van het grotere aantal verkeersslachtoffers. Van der Meulen nuanceert dat beeld.”De toename van ongelukken met die fietsen komt vooral omdat er tegenwoordig veel meer van zijn en dat er bovendien veel meer kilometers mee worden gereden.” De snelheid is wel een probleem, volgens de scheidend ROF-secretaris. “Bijna iedereen wil zo snel mogelijk op zo’n ding, maar de zogenoemde ’trapondersteuning’ is bedoeld om het fietsen makkelijker te maken, niet om sneller te rijden.”
Verplichting fietshelm
Een verplichte fietshelm zou veel schade bij ongelukken kunnen voorkomen, maar zo’n verplichting ziet Van der Meulen nog niet komen. “Dat zal op vrijwillige basis moeten. We werken er met allemaal campagnes ook aan. Momenteel rijdt in Fryslân zo’n zeven procent van de 55-plussers met zo’n helm. Het zou een geweldig zijn als we dat over tien jaar boven de vijftig procent krijgen.”