LEEUWARDEN – Het aantal coronabesmettingen in Fryslân is in een week tijd met bijna een derde gestegen. Met 983 positieve tests noteert GGD Fryslân het hoogste weekaantal sinds de zomerpiek van half juli. Het aantal tests is zo snel toegenomen dat testen zonder afspraak in Leeuwarden stopt. Daar ontstonden te lange rijen. Besmettingen onder basisscholieren blijven toenemen: meer dan 100 scholen hebben één of meer positief geteste leerlingen.
In landelijk opzicht heeft Fryslân relatief de hoogste besmettingscijfers. Dit was twee weken geleden eveneens zo. Eén van de verklaringen is dat als het besmettelijke virus eenmaal in een regio voor veel verspreiding zorgt de kans op een verdere toename groot is. Een andere reden is dat het schooljaar hier eerder startte dan in andere delen van het land. Klassen gingen naar huis met veel testen op de vijfde dag van de quarantaine. Hoe meer je test, hoe meer je vindt.
De vaccinatiegraad kan eveneens een rol spelen. Die ligt in Fryslân net onder het landelijke gemiddelde, maar dat geldt niet voor de leeftijdsgroep 26 tot 35 jaar. In die categorie zijn hier 5 procent minder vaccinaties gezet dan elders in het land. Terwijl dit de groep is met relatief veel contacten en ook met kinderen in de basisschoolleeftijd. Het aantal coronagerelateerde sterfgevallen en ziekenhuisopnames blijft laag. Toch blijft het van belang verspreiding van het virus te voorkomen. Want ook zonder dat mensen in het ziekenhuis raken kan besmetting voor langdurige klachten zorgen, ook onder jongeren.
Basisscholen
Het is vooral de basisschoolleeftijd waarin in de afgelopen weken de situatie is veranderd. Sinds het nieuwe schooljaar op 24 augustus startte, zijn er meer besmettingen in die leeftijdsgroep geconstateerd. Verspreiding van het virus vindt veelal niet op school plaats. Toch besluiten scholen klassen naar huis te sturen waar een positieve geteste leerling of leerkracht is. Zoals aangegeven leveren de tests vanwege de quarantaine dan geregeld nieuwe positieve uitslagen op. In de afgelopen week zijn 221 besmettingen bij kinderen in de leeftijd tussen 4 en 12 jaar vastgesteld. Meer dan het dubbele van een week eerder. Er zijn meer dan honderd scholen waar één of meer positieve uitslagen zijn. Bij vier scholen gaat het om meer dan tien besmettingen. In het voortgezet onderwijs steeg het aantal positieve leerlingen van 84 naar 134.
De stijging van het aantal besmettingen in Fryslân is hiermee bijna volledig toe te schrijven aan de toename in het basisonderwijs en voor een klein deel in het voortgezet onderwijs. Verder is er alleen een echte stijging onder dertigers. In de andere leeftijdsgroepen is er sprake van een stabilisering.
Testen zonder afspraak stopt
Het aantal coronatests nam de afgelopen week met een derde toe. Hierdoor is het geregeld te druk bij het testen zonder afspraak in Leeuwarden. Er ontstaan wachtrijen. Dit is niet de bedoeling en onprettig voor zowel bezoekers als personeel. Vandaar dat GGD Fryslân heeft besloten om vanaf komende maandag 13 september te stoppen met testen zonder afspraak. Wie dan een test wil, heeft weer een afspraak nodig. Die is eenvoudig te maken via www.coronatest.nl of het landelijke nummer 0800-1202. Het gebruikmaken van een DigiD is zowel bij het maken van de afspraak als het krijgen van de uitslag handig. Voor kinderen is een DigiD snel aan te vragen.
Prikken zonder afspraak blijft
Het vaccineren zonder afspraak blijft wel doorgaan. Dit kan op elke vaste GGD-locatie, tot een uur voor sluitingstijd. De openingstijden zijn te vinden op de website van GGD Fryslân. Vanwege de teruglopende animo voor het vaccineren zijn locaties niet meer alle dagen open. De belangstelling voor prikken zonder afspraak blijft wel toenemen en steeg de afgelopen week van 633 naar 764, 15 procent van alle aan Friezen gegeven vaccins.
De vaccinatiebus blijft eveneens de mogelijkheid bieden om een prik zonder afspraak dichtbij huis te halen. De komende week staat de bus in Dokkum (maandag) en Damwâld (woensdag, terugkomdag).
De cijfers
De afgelopen week zijn 8879 coronatesten afgenomen bij inwoners van Fryslân. Een week eerder waren dit er 6657. In totaal zijn nu 524.733 tests bij de GGD gedaan. De 983 besmettingen van deze week (vorige week 753) brengen het totaal aan Friese positieve tests op 51.964. In de afgelopen zeven dagen zijn elf ziekenhuisopnames gemeld aan GGD Fryslân. Vorige week waren dit er acht. Voor het eerst in vier weken is er een sterfgeval aan de GGD doorgegeven.
De afgelopen week zijn 4959 vaccinaties gezet. Het aantal daalt doordat veel mensen al gevaccineerd zijn. In totaal zijn er nu 698.342 prikken gezet door de GGD bij inwoners van Fryslân. Via de GGD zijn inmiddels meer dan 343.000 Friezen volledig gevaccineerd. Er staan nog 80.000 afspraken in de planning. In Fryslân komen 570.000 inwoners in aanmerking voor een vaccin.
Gemeenten
In de meeste gemeenten zijn de cijfers gestegen. De gemeentelijke besmettingscijfers (tussen haakjes vorige week): Leeuwarden 183 (148), Súdwest-Fryslân 136 (117), Heerenveen 117 (99), Smallingerland 114 (48), Noardeast-Fryslân 100 (54), De Fryske Marren 84 (41), Dantumadiel 52 (30), Waadhoeke 48 (54), Achtkarspelen 44 (39), Opsterland 32 (33), Weststellingwerf 24 (27), Ooststellingwerf 15 (18), Terschelling 14 (10), Tytsjerksteradiel 13 (33), Harlingen 6 (2), Vlieland 1 (0), Ameland 0 (0) en Schiermonnikoog 0 (0).