AUDIO: Schiermonnikoog onleefbaar als eiland niet wordt opgehoogd

SCHIERMONNIKOOG – Schiermonnikoog moet meegroeien met de verwachte zeespiegelstijging. Anders wordt het eiland in de toekomst onleefbaar, zo schrijft Omrop Fryslân. Er liggen bovendien kansen om het eiland grotendeels zelfvoorzienend te maken. Dat is in essentie de boodschap van de Friese landschapsarchitect Jorryt Braaksma, werkzaam bij LAMA landscape architects in het Belgische Lier.

Als er niet wordt ingegrepen, wordt het natuurlijke zoetwaterreservoir onder het eiland te klein, ook omdat de periodes van droogte steeds langduriger zijn. Landschapsarchitect Jorryt Braaksma heeft een strategie bedacht voor de toekomst van het eiland. Hij presenteerde zijn idee dinsdagmiddag vanuit Groningen.

Braaksma is voor de Klimaatadaptatieweek in de stad Groningen gevraagd om zijn visie te geven op de toekomst van het eiland in dat kader. Hij heeft al eerder strategieën op papier gezet voor delen van de Waddenkust. Die voor Schiermonnikoog is gemaakt in de vorm van twee posters. Het is de bedoeling daarmee het onderwerp duidelijk op de agenda te zetten. Het is dus geen uitgewerkt plan, maar een stuk dat belanghebbenden moet inspireren.

Schiermonnikoog als microkosmos
Het idee mag dan wel voor Schiermonnikoog gemaakt zijn, op de andere Waddeneilanden spelen dezelfde problemen. Braaksma ziet het eiland als een soort microkosmos waar landelijke problemen bij elkaar komen, zoals verdroging, zeespiegelstijging, verzilting, te veel stikstof, het verlies aan biodiversiteit en andere zaken die gerelateerd worden aan de intensieve landbouw. Het eiland wordt ook in bredere zin als een soort ‘proeftuin’ gezien om daarvoor oplossingen te vinden.

Opstuiven duinen
Concreet verwacht Braaksma dat door de zeespiegelstijging het zoute grondwater mee omhoog komt. Dat drukt het zoete water onder de duinen opwaarts, met als gevolg dat vooral het water in de Banckspolder veel zoeter wordt. Als dat water wordt afgevoerd, zal de natuurlijke zoetwaterbel alleen maar sneller leeglopen. Het werkt bovendien verzilting van de bodem in de hand. Daarom moet het opstuiven van het westelijk duingebied weer op gang geholpen worden, zodat het kan meegroeien met de zeespiegelstijging.

Waddenzeedijk verplaatsen
Een ander idee is om de dijk aan de Waddenzeekant meer naar binnen te verplaatsen. De bestaande dijk wordt dan zo gemaakt dat tussen beide dijken een langere overgang komt van zee naar land. Slikinvang moet helpen het eiland te laten meegroeien. Een opdeling in vakken moet ruimte geven voor de teelt van een verscheidenheid aan zoute producten, zoals lamsoor en zeekraal.

Het slik kan na behandeling ook worden gebruikt voor een vruchtbare, 33 hectare grote ‘voedselrand’ rondom het dorp die groenten, fruit en graan moeten opbrengen. Zuivel, vlees, vis en schelpen moeten van andere plekken op het eiland komen. Het moet een kleinschalig, gezellig landschap opleveren dat ook als een soort park functioneert, doorkruist met paden.

Waterharmonica
Al met al moet het voldoende voedsel opleveren om het eiland zo goed als zelfvoorzienend te maken. De rioolzuivering zou naar het oosten verplaatst kunnen worden, waarbij het water nog eens extra wordt gezuiverd met behulp van moerasfilters en vijvers die Braaksma een ‘waterharmonica ‘ noemt Die zou in het groene gebied bij de Langestreek en de Astebun kunnen komen. Dat zou dan tevens een zwemlocatie kunnen worden en het water is dan ook weer bruikbaar voor de voedselrand.

Meer dan genoeg eigen energie
Wat energie betreft kan het eiland met wind en zon meer dan genoeg opwekken om in de eigen behoefte te voorzien. Het is de bedoeling dat de visie van Braaksma ook op het eiland Schiermonnikoog wordt gepresenteerd. De presentatie van dinsdagmiddag in het kader van de klimaatweek in Groningen was online vanwege de coronabeperkingen.

Landschapsarchitect Jorryt Braaksma vertelt in het Omrop Fryslân radioprogramma Weistra op wei over de status van de toekomstvisie van Schiermonnikoog:

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail