AUDIO: Holwert ontving honderden soldaten tijdens mobilisatie: een tijd van afwachten en flirten

HOLWERT – In de mobilisatietijd vlak voor de Tweede Wereldoorlog waren in Holwert honderden soldaten gelegerd. Amateurhistoricus en dorpsman Jan van der Velde zocht uit wat dat voor Holwert betekende. Radioprogramma Buro de Vries ging met Van der Velde door het dorp.

Op 28 augustus 1939 wordt in Nederland de mobilisatie afgekondigd. Een dag later krijgen alle (oud-)militairen de oproep om zich te melden en zo’n 280.000 mannen geven daar dan ook gehoor aan. Een week later komen in eerste instantie 140 militairen naar Holwert, 80 voor de luchtdoelartillerie en 60 van de genie. Zelfs prins Bernhard komt een paar maanden later naar het dorp aan de Waddenzee om de troepen te inspecteren.

Half april vertrekken de militairen trouwens alweer uit het dorp. De oorlogsdreiging is dan sterk toegenomen en de verwachting is dat mannen en materieel beter ingezet kunnen worden in Rotterdam en Soesterberg. In Holwert kregen de soldaten onderdak in het dan net nieuwe tehuis voor bejaarden, in een barak op het schoolplein en in het gymnastieklokaal van de lagere school. Hun taak was vooral om de kust en het luchtruim bij Holwert te bewaken. Bij het treinstation en bij boerderijen aan de Elba, De Mieden en de Zeedijk kwamen zoeklichten en zogenoemde ‘luistertoestellen’, waarmee het doel om op te schieten kon worden vastgelegd.

In een van de opgetekende verhalen komt naar voren dat met lichtgranaten op ‘buitenlandse’ vliegtuigen werd geschoten. Omdat de installatie niet goed stond opgesteld, gingen de eerste projectielen rakelings langs de kerktoren. Verder was die tijd voor de mannen niet echt spectaculair, maar vooral een tijd van afwachten.

‘Afgelikte boterhammen’
Natuurlijk speelden ook de hormonen wel eens op en was er geregeld sprake van contacten tussen militairen en vrouwen uit het dorp. In de kerkenraad waarschuwde de dominee daarvoor. Meisjescatechisanten konden zich maar beter niet inlaten met de gedetacheerde soldaten. Hij noemde vrouwen die dat wel deden ‘flirters’ of nog sterker ‘afgelikte boterhammen’. Dat dit niet per se zo hoefde te zijn, bleek wel uit de huwelijken die zijn ontstaan.

Jan van der Velde neemt ons mee naar de mobilisatietijd in Holwert

 

• Facebook
• Twitter
• Linkedin
• Whatsapp
• Whatsapp
• Mail