Al wat patriot is, moet dood! riep Oranjegezind Kollum in 1797. Patriottisch Dokkum reageerde met grof geschut. Tot en met 8 mei 2016 is in Museum Dokkum de tentoonstelling ‘Al wat patriot is, moet dood! riep Oranjegezind Kollum in 1797. Patriottisch Dokkum reageerde met grof geschut.’ te zien. De tentoonstelling vertelt het verhaal van deze roerige tijd in Friesland met de opkomst van de patriotten, het afzetten van de Stadhouder, de Franse periode en het installeren van koning Willem I. De ‘Kollumer Oproer’ in 1797 is voor de regio noordoost Friesland een belangrijke gebeurtenis die veel aandacht krijgt in de expositie.
Wat nu Nederland is heette in 1797 de Bataafse republiek (1795-1801). De Stadhouder was afgezet en de burgers –georganiseerd in vrijkorpsen en die zich de patriotten noemden- hadden in 1795 de macht genomen, naar Frans voorbeeld. Er veranderde veel in de samenleving, onder het motto ‘Vrijheid, gelijkheid en broederschap’ werden de edelen aan de kant gezet en kreeg de burgerij het voor het zeggen. Toch waren er vooral op het platteland van noordoost Friesland veel Oranjeklanten, aanhangers van de gevluchte Stadhouder Willem V.
De Oranjegezinden waren het niet altijd eens met maatregelen die getroffen werden door het patriottisch gezag. Toen een dienstweigeraar in Burum werd opgesloten, sloeg de vlam in de pan. Hij werd met geweld bevrijd en duizenden mensen togen naar Dokkum om dat te bezetten en te bevrijden van de patriotten. Toen de menigte voor de poorten van de stad stond werd een kanonschot van de Dokkumer patriotten 5 mensen gedood. De menigte hield het snel voor gezien en vluchtte naar huis. In de weken erna werden ongeveer 160 mensen gearresteerd en beboet of gegeseld. Twee oproerkraaiers werden onthoofd.
De hoofdrolspelers en alle gebeurtenissen van deze oproer krijgen uitgebreide aandacht. Net als andere gebeurtenissen die in deze tijd plaatsvonden, zoals de revolutie in Dokkum. De tentoonstelling is rijk geïllustreerd met (spot)prenten, voorwerpen (zoals wapens), documenten, kleding en portetten. Ook is het grootste schilderij van Dokkum, met daarop het stadhuis van rond 1750, een bruikleen van de gemeente Dongeradeel, te bezichtigen.Regelmatig (vooral in de vakanties) staat een rondleider klaar om bezoekers mee te nemen door de expositie. Er is een kaptafel/fotohoek waar verschillende haardrachten en hoeden uit die periode geprobeerd kunnen worden. Na de Kerstvakantie is er voor het basisonderwijs een programma dat aansluit bij de expositie.
Op www.museumdokkum.nl staat een overzicht van alle activiteiten die bij de expositie worden georganiseerd. Ook vindt u hier meer informatie over het museum, de openingstijden en het educatieve programma.
Opening van de tentoonstelling Het Kollumer Oproer door @lammert in @http://sneuperdokkum.blogspot.nl/ pic.twitter.com/LNCZQiR8q1
— jelle boerema (@jeboerema) 20 november 2015